Mobile Versionปลื้มไปกับธุดงค์ธรรมชัยปีที่ 3
ปลื้มไปกับธุดงค์ธรรมชัยปีที่ 3
เรียบเรียงจากรายการข้อคิดรอบตัว ที่ออกอากาศทางช่อง DMC
โดยพระมหาสมชาย ฐานวุฑโฒ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย
ธุดงค์ธรรมชัย ปีนี้เป็นปีที่ 3 แล้ว มีการปรับเปลี่ยนหรือเปลี่ยนแปลงอะไรไปบ้าง?กระบวนการในการจัดการทั้งหมดของการเดินธุดงค์ในครั้งที่ 3 นี้ก็จะลงตัวมากยิ่งขึ้น พระภิกษุที่มาเดินธุดงค์ธรรมชัยก็มีความตั้งใจเพิ่มมากขึ้นทุกปี ฝึกตัวเองอย่างเข้มข้น สิ่งเหล่านี้เป็นการพัฒนาปรับปรุงที่สำคัญ
เริ่มมีการเดินธุดงค์อย่างเป็นทางการครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2530
วัดของเราตอนเริ่มสร้างใหม่ๆ มีการเดินธุดงค์บ้างหรือไม่คะ แล้วบรรยากาศการเดินธุดงค์ช่วงแรกๆ ของวัดพระธรรมกายเป็นอย่างไรบ้างคะ ?
เจริญพร เมื่อเรามีการขยายพื้นที่ออกมา 2000 ไร่ ทำให้สามารถรองรับการอบรมพระภิกษุธรรมทายาทภาคฤดูร้อน รวมถึงในช่วงเข้าพรรษาได้ ดังนั้น จึงเริ่มมีการเดินธุดงค์อย่างเป็นทางการครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2530 เป็นเวลา 26 ปีมาแล้ว อบรมธรรมทายาทภาคฤดูร้อนเสร็จแล้ว ช่วงท้ายก็จะพอธรรมทายาทธุดงค์ไปเขาใหญ่
ปีพ.ศ.2531 ก็เดินจากเขาใหญ่มาวัดพระธรรมกาย โดยเฉลี่ยก็วันละ 1 โยชน์ คือ 16 กิโลเมตร แต่ก็ขึ้นอยู่กับจุดพักระหว่างทางที่เหมาะสมด้วย ดังนั้นบางวันจึงอาจเป็น 18 กิโลเมตร 20 กิโลเมตร หรือ 23 กิโลเมตรบ้าง แต่ตอนนั้นเดินเพียงแค่ 7 วันเท่านั้นเอง ประมาณ 100 กิโลเมตรกว่าๆ จากเขาใหญ่มาวัด เรียกว่าได้ประโยชน์มากทั้งพระที่เดินธุดงค์เอง ทั้งการเผยแผ่ธรรมะให้กับญาติโยมด้วย แต่ละวันที่พักตามวัดตามโรงเรียนบ้าง เราจะเลือกสถานที่ที่มีที่ทางกว้างขวางมากพอที่จะรองรับพระธุดงค์ทั้งหมดได้ ญาติโยมก็มาทำบุญ มาถวายภัตตาหาร มาฟังเทศน์ฟังธรรมกันเป็นจำนวนมาก
ญาติโยมมีโอกาสมาทำบุญ ถวายภัตตาหาร ฟังเทศน์ ฟังธรรมะมีอยู่ครั้งหนึ่งต้องเดิน 23 กิโลเมตร เดิมตั้งใจว่าจะเดินทีเดียวจนถึงที่หมายปลายทาง โดยออกตั้งแต่เช้ามืด ไม่พักเลย แต่ปรากฏว่ามันไกล จึงตัดสินใจกะทันหันว่าต้องมีจุดพักระหว่างทางเพิ่มขึ้นมา มีเวลาเตรียมการหาจุดพักเพียงแค่ประมาณครึ่งชั่วโมงเท่านั้น จึงสำรวจข้างหน้าว่ามีตรงไหนที่พอพักสำหรับพระ 500 รูปได้ พบว่าข้างหน้ามีสวนผลไม้ จึงขออนุญาตกับเจ้าของสวนผลไม้ว่ามีพระธุดงค์ 500 รูป จะมาพักชั่วคราวได้หรือไม่ เจ้าของสวนเต็มใจมาก มีปีติมาก บอกว่าด้วยความยินดี เป็นบุญเป็นกุศล และได้ตามคนในบ้านออกมาช่วยกันคลี่ซาแลนที่เขามีไว้สำหรับคลุมผลไม้ เอาออกมาคลี่เตรียมพื้นที่ ใช้เวลาเพียงแค่ครึ่งชั่วโมง พวกเขาก็เตรียมปูซาแลนไว้รอรับพระธุดงค์ทั้ง 500 รูปไว้เรียบร้อยแล้ว และยังมีการจัดหาน้ำแข็ง และน้ำหวาน น้ำอัดลมต่างๆ มาถวายพระทั้งหมด 500 รูปด้วย มีพระธรรมทายาทของเราได้เขียนความรู้สึกเอาไว้ว่า "ผมถึงกับน้ำตาซึม นึกถึงตัวเอง สมัยก่อนบวช เรียนหนังสือในมหาวิทยาลัย ครอบครัวมีฐานะเทียบแล้วดีกว่าชาวบ้านสวนนี้มาก แต่ยังไม่เคยคิดจะทำบุญอย่างชาวบ้านสวนนี้เลย"
ชาวบ้านสวนนี้ทราบข่าวกะทันหัน รู้ล่วงหน้าแค่ครึ่งชั่วโมงก็ยังเตรียมรับพระธุดงค์กันขนาดนี้ ไม่ได้เตรียมรับธรรมดา ยังมีการเตรียมน้ำมาถวายพระหมดทั้ง 500 รูปด้วย ปกติชาวบ้านสวน ถ้าจะซื้อน้ำอัดลมกินเอง ยังต้องคิดก่อน เพราะมันแพง กลัวเปลืองเงิน แต่เมื่อพระมา 500 รูปกลับยินดี ซื้อมาถวายด้วยความเต็มอกเต็มใจ ทำให้พระธรรมทายาทได้ข้อคิดว่า เมื่อกลับไปแล้วจะตั้งใจทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้มากยิ่งขึ้น
ย่ำไปบนผืนแผ่นดินไทยด้วยเท้า กับนั่งรถไป ก็ไม่เหมือนกัน นั่งรถไปเขาใหญ่ ใช้เวลาแค่ชั่วโมงกว่าๆ ก็ถึงแล้ว แต่เดินใช้เวลา 7 วัน แต่ระหว่างเดิน 7 วันจะรู้จักแผ่นดินไทยดีกว่า แจ่มกระจ่าง ได้ฝึกตัวเองด้วย แล้วก็ถือว่าเป็นการเผยแผ่ธรรมทางอ้อมอีกด้วย เจริญพร
พระที่เดินธุดงค์ในครั้งนี้ ท่านเตรียมตัวเตรียมใจอย่างไรบ้าง
ท่านตั้งใจมากๆ พระเดชพระคุณหลวงพ่อธัมมชโยท่านเอาจริง ตั้งแต่ปีแรกแล้ว หลวงพ่อท่านบอกว่าญาติโยมที่มารอรับพระธุดงค์ พวกเขามาด้วยความตั้งใจ ทั้งโยมในละแวกนั้น ออกมาจากกลางทุ่งกลางสวนมารอรับพระธุดงค์ ญาติโยมบางส่วนมาจากต่างจังหวัด จากกรุงเทพฯ ตั้งใจดั้นด้นเดินทางมารอรับพระธุดงค์ ตากแดดก็สู้ บางคนขับรถเก๋งมาถึงก็จอดรอรับพระธุดงค์ รอครึ่งชั่วโมงก็มี แดดช่วงบ่ายสองบ่ายสามก็เอาเรื่องเหมือนกัน จนกว่าพระเดินผ่านไปอีก จนกว่าพระจะเดินหมดทุกรูปก็ผ่านไปอีกครึ่งชั่วโมงกว่าๆ เพระฉะนั้นโยมนั่งรอเป็นชั่วโมงๆ แต่เขาก็สู้กัน เพราะความเลื่อมใสศรัทธาในพระรัตนตรัย ดังนั้นพระธุดงค์ทุกรูปจะต้องเป็นเนื้อนาบุญให้กับญาติโยมจริงๆ อยู่ในบุญจริงๆ
โยมนั่งรอเป็นชั่วโมงๆ แต่เขาก็สู้กันก่อนจะเดินธุดงค์ หลังจากอบรมธรรมทายาททั่วประเทศมาแล้ว ทั้งพระนวกะพรรษา 1 ก็ตาม พรรษา 2 พรรษา 3 รวมทั้งพระพรรษาสูงๆ ก็ตาม ที่มาร่วมเดินธุดงค์ ต้องมานั่งธรรมะ เคี่ยวกันอย่างจริงจัง เป็นเวลา 2 เดือน พระเดชพระคุณหลวงพ่อท่านเมตตาลงคุมธรรมะให้เอง ถึงแม้ช่วงนี้ท่านไม่ได้ลงสภาธรรมกายในงานบุญวันอาทิตย์ แต่สำหรับพระธุดงค์นั้นท่านจะเมตตาลงนำนั่งให้ในทุกๆ วัน ทำให้พระธรรมทายาทตั้งใจนั่งสมาธิ(Meditation)มาก เพราะหลวงพ่อลงคุมธรรมะเอง ท่านมีความตั้งใจจะเคี่ยวให้ทุกรูปเป็นพุทธบุตร เป็นเนื้อนาบุญของโลกจริงๆ โยมที่มารับพระธุดงค์จะได้รับบุญจริงๆ ในระหว่างที่พระท่านเดินธุดงค์ไปด้วยทำสมาธิไปด้วย โยมมารับพระธุดงค์เรียกว่ายังไงก็คุ้มแสนคุ้ม รับพระที่ตังใจประพฤติดีปฏิบัติชอบรูปเดียวก็ได้บุญมากอยู่แล้ว นี่ตั้งพันกว่ารูป บุญนั้นมหาศาลเลย เจริญพร
ในการเดินธุดงค์ครั้งนี้ อาจกล่าวได้ว่าเป็นการส่งกำลังใจกันระหว่างพระและโยมได้หรือไม่ครับ?
เจริญพร การเดินธุดงค์นี้เป็นหนึ่งในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุก เพื่อฟื้นฟูศีลธรรมโลก อยู่เฉยๆ ศีลธรรมจะกลับมาได้หรือไม่ คงไม่มา ถ้าจะให้ศีลธรรมกลับคืนมาเราต้องช่วยกัน พุทธบริษัททั้งหลายผู้ที่มีความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนา ในพระรัตนตรัย ต้องการให้ศีลธรรมกลับมา เราต้องลุกขึ้นมาทำกิจกรรมเชิงรุก ไม่ใช่รอรับอยู่ที่วัด แบบนั้นเขาไม่มา คนที่มาร่วมคือคนที่ศรัทธาอยู่แล้ว แต่คนที่ยังไม่รู้เรื่อง คือคนส่วนใหญ่ เราจึงต้องรุกออกไปหาประชาชน การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุกนี้เป็นกุญแจที่สำคัญที่จะฟื้นฟูศีลธรรมโลกในยุคนี้ให้สำเร็จ เจริญพร
ถ้าจะให้ศีลธรรมกลับคืนมาเราต้องช่วยกันช่วงนี้ก็ยังเป็นบรรยากาศของการเดินธุดงค์ สำหรับญาติโยมที่ตั้งใจจะไปต้อรับพระธุดงค์ จะต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้างเจ้าคะ?
เจริญพร ให้เรานึกว่า การที่เราจะไปรับพระธุดงค์เป็นกุศลใหญ่ เป็นบุญใหญ่ของเรา โบราณเวลาเห็นพระธุดงค์มาแค่ 3-5 รูปก็ดีใจกันแล้ว เราจะไปรับเป็นพันเลย และท่านฝึกตัวเองมาอย่างจริงจัง เดินบนเส้นทางมหาปูชนียาจารย์ ให้เราระลึกนึกถึงบุญใหญ่ที่จะสร้างนี้ตั้งแต่ตอนกลางคืน ตั้งใจสวดมนต์ นั่งสมาธิเป็นพิเศษให้ใจเราใสๆ เตรียมของอุปกรณ์ ไม่ว่าจะเป็นหมวกกันแดด ร่ม ดอกดาวรวย และที่สำคัญก็คือ เตรียมใจของเราให้ใสๆ ให้ใจของเราอยู่ในบุญจริงๆ ปลื้มตั้งแต่ก่อนไปถึงขบวนพระธุดงค์แล้ว และศึกษารายละเอียดเส้นทางให้พร้อม รอต้อนรับพระธุดงค์ด้วยใจที่ผ่องแผ้ว แล้วช่วยกันดูว่าการจอดรถของเรา อย่าให้ไปกระทบกับชาวบ้านที่ใช้เส้นทางสัญจรกันอยู่ เอาใจเขามาใส่ใจเรา เราก็จะเป็นที่รัก ปัญหาต่างๆ อาทิ รถติด ก็จะเป็นปัญหาน้อยลงไป แล้วก็ช่วยกันดูทุกอย่างๆ ให้ดี ยิ้มแย้มแจ่มใส ถึงแม้อากาศภายนอกจะร้อน แต่ใจเราต้องให้ใสเย็นเหมือนอยู่ในตู้เย็น สบาย ใจชุ่ม ถ้าทำได้ถูกหลักวิชชาอย่างนี้ เราก็จะได้บุญมหาศาลเลย
ขณะโปรยดอกดาวรวยต้อนรับพระ ก็ให้เอาใจตรึกเข้ากลางของกลางองค์พระ เมื่อต้อนรับพระครบทุกรูปแล้วก็ช่วยกันเก็บเสื่อ เก็บดอกดาวรวยที่โปรยแล้วให้สะอาดเอี่ยม และให้ตามนึกถึงพระธุดงค์ที่เดินผ่านหน้าไปทีละองค์ๆ ด้วยความปลื้มๆ ปลื้มใจทั้งก่อนทำ ขณะทำ และหลังทำ เจริญพร
ปลื้มใจทั้งก่อนทำ ขณะทำ และหลังทำ
ในการเดินธุดงค์ครั้งนี้ หลายๆ ท่านคงไม่เคยเห็น จึงอาจสงสัยได้ว่าในสมัยพุทธกาล มีเหตุการณ์แบบน้เกดขึ้นหรือไม่ครับ?
เจริญพร พระพุทธศาสนาเกิดมาตั้งแต่ปีแรกก็เดินธุดงค์กันเลย เจริญก้าวหน้ามาตามลำดับก็เพราะการเดินธุดงค์ คือ หลังจากพระพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมในวันวิสาขบูชาแล้ว หลังจากนั้นพระองค์ก็ไปโปรดปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 รูป ให้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ และออกบวชทั้งหมด เป็นสังฆรัตนะชุดแรกของโลก ต่อมาพระองค์ก็มาโปนดยัสสะกุมาร กับเพื่อนอีก 55 รวมแล้วเป็นพระอรกหันต์ 60 รูป ท่านได้ประชุมพระอรหันต์ทั้ง 60 รูปตั้งแต่ในพรรษาแรก โดยพระองค์ให้โอวาทอย่างนี้ สรุปโดยย่อว่า
"ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัตว์โลกผู้มีธุลีในดวงตาน้อย ผู้จักอาจรู้ทั่วถึงธรรมนั้นมีอยู่ เขาเหล่านั้นย่อมเสื่อมจากธรรมที่พึงได้พึงเห็น เพราะเหตุที่ไม่ได้ฟังธรรม ไปเถิดภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเที่ยวจาริกไป เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่มหาชนเพื่อความเอ็นดูแก่โลก"
โอวาทพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับการธุดงค์โดยย่อ
เพราะฉะนั้นจะเห็นว่าในการสถาปนาพระพุทธศาสนาให้มั่นคง พระพุทธเจ้าใช้วิธีเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุก ท่านไม่ได้บอกว่า เธอทั้งหลายจงอยู่ในป่า รอชาวบ้านมาหาเอง ท่านไม่เคยตรัสอย่างนั้น แต่พระองค์ทรงตรัสว่า เธอทั้งหลายจงเที่ยวจาริกไป เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่มหาชน เพื่อความเอ็นดูแก่โลก ถ้าเป็นเช่นนี้แล้วจะต้องไปเดินธุดงค์ในป่า หรือเดินในเมืองเอ่ย? ก็ต้องเดินในจุดที่มีคน เพราะตั้งใจเดินจะไปโปรดชาวโลก เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่มหาชน เพื่อความเอ็นดูแก่โลก
ดังนั้นธุดงค์ธรรมชัยที่เราเดินกันนี้เป็นไปตามหลักที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเอาไว้ เพียงแต่พระชุดแรกทั้งหมดท่านเป็นพระอรหันต์แล้ว กิจของตัวเองจบแล้ว หมดกิเลสแล้ว ของเราเองเป็นพระที่ยังฝึกตัวเองอยู่ ดังนั้น เราจึงต้องมีทั้งการฝึกตัวเองด้วย และการสร้างประโยชน์แก่มหาชนด้วย
เธอทั้งหลายจงเที่ยวจาริกไป เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่มหาชน เพื่อความเอ็นดูแก่โลก
ในกรณีของพระอรหันต์ชุดแรก ท่านธุดงค์ไป เจอชาวบ้านก็สอนไปด้วย ของเราเป็นพระภิกษุใหม่ เป็นพระบวชใหม่ ดังนั้น การสอนไม่ได้ใช้การเทศน์สอน แต่ใช้การปฏิบัติตน ความสงบสำรวมจะเป็นตัวสอนญาติโยมได้อย่างดีว่า สมณะศากยะบุตร ดูงดงามจริงหนอ สงบจริงหนอ สำรวมจริงหนอ ศรัทธาจะเกิดขึ้น เดินธุดงค์ในแต่ละปีมีญาติโยมมารอต้อนรับพระธุดงค์รวมทั่งหมดเป็นล้านคน ถ้าถามว่าคุ้มไหม คุ้มมหาศาลเลย ทำให้ญาติโยมเกิดศรัทธา เป็นการปลุกกระแสพุทธศาสนาให้ตื่นตัวขึ้นมา นี่คือการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุก ถูกต้องตามหลักพุทธวิธี
ในยุคหลังเนื่องจากพระยังไม่หมดกิเลส จึงเน้นประโยชน์ตน เน้นการฝึกตัวเอง การให้ประโยชน์ท่านก็เป็นอันดับรองลงมา ท่านจึงเดินอยู่ในป่า เพราะเดินอยู่ในป่าสบายดี เราจึงคุ้นว่าพระธุดงค์ต้องเดินอยู่ในป่า อยู่ในชนบท แต่ความจริงจุดกำเนิดของการเที่ยวจาริกไปของคณะสงฆ์เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่มหาชน เพื่อความเอ็นดูแก่โลก จาริกไปเพื่อไปโปรดญาติโยม ที่ไหนมีคนอยู่เยอะๆ มีคามนิคม หมู่บ้าน ชุมชน เมืองไหน ให้จาริกไปโปรดที่นั่น ผ่านไป 1 พรรษา พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังนำคณะพระสงฆ์สาวกพันกว่ารูป จาริกไปกรุงกบิลพัสตร์ ไปโปรดพระญาติ ไม่ได้ไปพระองค์เดียว พาพระสงฆ์สาวกไปตั้งพันกว่าองค์ จำนวนก็พอๆ กับพระธุดงค์ของเราครั้งนี้ ดังนั้น การที่เรามาเดินธุดงค์กันนี้ ถูกต้องตามแนวทางที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ไว้เลย
ธุดงค์เพื่อประโยชน์ตน ฝึกฝนตนเอง
ส่วนที่เขาวิจารณ์กันว่า ทำให้รถติด เราต้องลองมาดูว่า การทำอะไรก็มีผลกระทบทั้งนั้น จัดคอนเสริ์ตรถก็ติด แข่งกีฬาที่สนามศุภชลาสัยรถก็ติด จะมีอะไรก็มีผลกระทบทั้งนั้น แต่ว่าพระธุดงค์เดินไปนี้ เป็นแถวพระเรียงเดี่ยวไป มีรถนำขบวนที่อาจเสียพื้นที่ถนนไปสักหนึ่งเลน รถก็ติดขึ้นมาบ้าง และแต่ละจุดพระเดินผ่านก็ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง ผลกระทบก็มีบ้าง แต่ถ้าเทียบกับประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นกับการปลุกศีลธรรมให้เกิดกับคนนับล้าน ผลมันยิ่งกว่าคุ้มอีก ดังนั้น เราอย่าเสียเวลามานั่งจับผิดค่อนขอดกันเลย แต่ลุกขึ้นมาช่วยกัน อาศัยจังหวะนี้เถิด ปลุกกระแสศีลธรรมครั้งใหญ่ให้กลับคืนมาสู่สังคมไทย
ถ้าชาวพุทธเรารวมใจกันเป็นหนึ่ง และสื่อทุกสื่อช่วยกันโหมกระแสนี้ขึ้นมา ประโยชน์จะยิ่งเกิดมาคุ้มค่า คนที่มาถึงมาต้อนรับคณะพระธุดงค์โดยตรงเป็นล้านคน ถ้าภาพนี้ได้ออกทีวี วิทยุ หนังสือพิมพ์ สื่อต่างๆ ก็จะไปถึงคนทั้งประเทศ ประโยชน์จะเกิดขึ้นมาอย่างมหาศาล เราอยากให้ศีลธรรมกลับคืนมาสู่สังคมไทย เราก็ต้องช่วยกันคนละไม้คนละมือ เผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุก ดำเนินตามแนวทางของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ความสำเร็จจะเกิดขึ้นมาอย่างแน่นอน เจริญพรบทความน่าอ่านเกี่ยวกับธุดงค์ธรรมชัย
โครงการธุดงค์ธรรมชัย ปีที่ 1
โครงการธุดงค์ธรรมชัย ปีที่ 2
โครงการธุดงค์ธรรมชัย ปีที่ 3บทความธุดงค์ธรรมชัยปีที่ 3 พ.ศ.2557
http://goo.gl/Lwje7P
พิมพ์บทความนี้
