เทศกาลวันเข้าพรรษา
ประวัติความเป็นมาของประเพณีแห่เทียนพรรษา
ประวัติความเป็นมาของประเพณีแห่เทียนพรรษา
ใน พ.ศ.2495 ได้มีการฟื้นฟูศิลปะการทำต้นเทียน และการแห่เทียนพรรษาของ จังหวัดอุบลราชธานี มีการประกวดเทียนพรรษา 2 ประเภท คือ ประเภทมัดรวมติดลาย และประเภท ติดพิมพ์
ครั้น พ.ศ.2497 ช่างฝีมือรุ่นเยาว์ อันได้แก่ นายอารีย์ สินสวัสดิ์ นายประดับ ก้อนแก้ว ได้พัฒนาวิธีทำขึ้นใหม่ โดยใช้ปูนพลาสเตอร์แกะเป็นแม่พิมพ์ลายต่างๆ แล้วหล่อด้วยเทียนออกมาเป็นดอกๆ ผึ้งที่ใช้หล่อดอกไม้คนละสีกับลำต้น จึงทำให้มองเห็นเป็นส่วนลึกของลายอย่างชัดเจน นายประดับก้อนแก้ว ได้ทำต้นเทียนติดพิมพ์ และตกแต่งขบวนต้นเทียนของวัดมหาวนารามได้อย่างสวยงาม จนได้รับรางวัลชนะเลิศ
ประมาณปี พ.ศ.2500 มีการจัดงานกึ่งพุทธกาลทั่วประเทศ งานด้านศาสนาจึงเฟื่องฟูมาก การแห่เทียนพรรษาของจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับการสนับสนุนให้ยิ่งใหญ่มากขึ้น ทั้งด้านการจัดขบวนแห่ และการจัดหาสาวงามสำหรับต้นเทียน
พ.ศ.2502 นายคำหมา แสงงาม ช่างสูงอายุคนหนึ่งได้คิดและแกะสลักต้นเทียนโดยไม่ต้องพิมพ์ดอกมาติด เหมือนเช่นที่ช่างรุ่นก่อนทำมา ทำให้ต้นเทียนแกะสลักที่นายคำหมาทำให้กับบ้านกุดเป่ง อำเภอวารินชำราบ มีความแปลกใหม่สวยงาม ดังนั้น ในปีต่อมา จึงได้มีการเสนอให้จัดประกวดต้นเทียน 3 ประเภท คือ ประเภทมัดรวมติดลาย ประเภทติดพิมพ์ และประเภทแกะสลัก ระยะต่อมา จึงตัดต้นเทียนประเภทมัดรวมติดลายที่เป็นต้นเทียนแบบเก่า ออกจากการประกวด ช่างแกะสลักต้นเทียนที่มีฝีมือในรุ่นต่อมา ได้แก่ นายอุตส่าห์ จันทรวิจิตร และนายสมัยจันทรวิจิตร ซึ่งเป็นพี่น้องกัน
ประเพณีแห่เทียนพรรษา
นับตั้งแต่ปี พ.ศ.2520 จังหวัดอุบลราชธานี ได้จัดงานสัปดาห์ประเพณีแห่เทียนพรรษา ให้เป็นงานประเพณีที่ยิ่งใหญ่และมโหฬาร มีการประกวดต้นเทียนประเภทต่างๆ ประกวด ขบวนแห่ และนางฟ้า โดยมีหลักเกณฑ์และวิธีการให้คะแนนอย่างรัดกุม มีการประชาสัมพันธ์งานกันอย่างกว้างขวาง ทำให้มีผู้คนทั้งชาวไทยและต่างชาติมาเที่ยวและชมงานเป็นจำนวนมาก
แห่เทียนพรรษา การทำต้นเทียนประเภทแกะสลัก
ต้นเทียนประเภทแกะสลัก เป็นต้นเทียนสมัยใหม่ ทำเป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.2502 โดยนายคำหมา แสงงาม ต้นเทียนต้นหนึ่งจะใช้ขี้ผึ้งประมาณ 70-100 กิโลกรัม โดยใช้ขี้ผึ้งดีผสมกับขี้ผึ้งชนิดไม่ดี ในอัตราส่วน 5 ต่อ 1 หลังจากหล่อและกลึงต้นเทียนแล้ว จะเริ่มแกะสลักต้นเทียนด้วยขั้นตอน ดังนี้
ออกแบบลายที่จะแกะสลัก โดยการ่างทั้งส่วนฐานลำต้นและยอดเทียน ใช้เครื่องมือแกะสลักซึ่งจะมีการเซาะ เจาะ ขีด และขูด ให้เป็นรูปสามมิติ เหมือนของจริง หรือรูปที่ร่างไว้ตามจินตนาการ แก้ไขส่วนที่บกพร่องในระหว่างการแกะสลัก อาจมีการผิดพลาดได้ เช่น รูปที่แกะมีขนาดเล็กหรือใหญ่เกินไป หรือบางส่วนแตกหัก ก็ต้องแก้ไขปรับปรุงให้เรียบร้อย
เครื่องมือที่ใช้ในการแกะสลักต้นเทียนพรรษา
1. มีด มีรูปแบบและขนาดต่างๆ กันตามความต้องการใช้งานของช่างทำต้นเทียน เช่น มีดปลายแหลมชนิดคมเดียว มีดปลายแหลมชนิดสองคม มีดปลายแหลมชนิดคมเดียวและโค้งงอ มีดอีโต้ปลายแหลมคมเดียว
2. สิ่ว เช่น สิ่วใบใหญ่ปลยตัดตรง สิ่วใบใหญ่ปลายตัดเฉียง สิ่วใบใหญ่ปลายปากโค้ง สิ่วใบเล็กปลายตัดตรง สิ่วใบเล็กปลายตัดเฉียง สิ่วใบเล็กปลายปากโค้ง
3. ตะขอเหล็กและเหล็กขูด เช่น ตะขอเหล็กมีคมคล้ายเคียวแต่ปลายงอน ตะขอเหล็กเป็นห่วงโค้งเป็นวงรีหรือรูปน้ำเต้า และเหล็กขูดมีคมทั้งสองด้าน
4. แปรงทาสีชนิดดี
ประเพณีแห่เทียนพรรษา
การทำต้นเทียนประเภทติดพิมพ์
การหล่อต้นเทียนประเภทติดพิมพ์ มีขั้นตอนและวิธีการคล้ายกันกับการหล่อต้นเทียนประเภทแกะสลักทุกขั้นตอน แต่มีความแตกต่างกัน 2 ประการ คือ
การหล่อต้นเทียนประเภทติดพิมพ์ ใช้ขี้ผึ้งคุณภาพพอใช้ได้ซึ่งมีราคาถูก แต่การหล่อต้นเทียนประเภทแกะสลัก ใช้ขี้ผึ้งคุณภาพดี และราคาแพงกว่า ทั้งนี้ ก็เพราะว่า หากขี้ผึ้งคุณภาพไม่ดี เมื่อแกะสลักลึกและซับซ้อนหลายขั้น ขี้ผึ้งจะแตกหัก
ต้นเทียนประเภทติดพิมพ์ มักหล่อให้มีขนาดเล็กกว่าต้นเทียนประเภทแกะสลัก เพราะการหล่อต้นเทียนประเภทติดพิมพ์ จะต้องนำไปกลึงให้เป็นรูปและขนาดเล็กลงบางส่วน แล้วจึงติดดอกเสริมโดยรอบให้หนาขึ้น ส่วต้นเทียนประเภทแกะสลัก ต้องทำให้มีขนาดใหญ่เอาไว้ เพื่อที่จะแกะสลักหรือขูดออก
ประเพณีแห่เทียนพรรษา
1. เยือนชุมชน ชมวิถีวัฒนธรรมการตกแต่งต้นเทียน
2. การเวียนเทียนวันอาสาฬหบูชาที่วัดงามในเมืองอุบลฯ
การเวียนเทียนเนื่องในวันอาสาฬหบูชาจัดขึ้นในช่วงค่ำของ ตามวัดต่างๆ โดยทั่วไปกิจกรรมนี้ นอกจากจะเป็นกิจกรรมที่สำคัญ ของพุทธศาสนิกชนแล้ว ยังเป็นโอกาสอันดีของผู้เข้าร่วมกิจกรรม ที่จะได้ชื่นชมเอกลักษณ์ ทางสถาปัตยกรรมพื้นเมือง อันงดงามตามวัดต่างๆ ในอีกมิติหนึ่ง
3. การตั้งแสดงต้นเทียนรอบทุ่งศรีเมือง
4. กิจกรรมขบวนแห่เทียนพรรษา
ประเพณีแห่เทียนพรรษา
ประเพณีแห่เทียนพรรษา งานแห่เทียนพรรษา 2559
เทศกาลแห่เทียนพรรษาของจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับความสนใจและโด่งดังไปทั่วไปโลก ด้วยการแกะสลักลวดลายบนเทียนและรถประดับเทียนอย่างวิจิตรตระการตา ซึ่งประเพณีนี้มีขึ้นในช่วงวันเข้าพรรษาเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา จึงถือได้ว่าเป็นงานยิ่งใหญ่ของภาคอีสาน ในงานจัดให้มีการแสดงทางวัฒนธรรม ชมริ้วขบวนแห่เทียนโบราณ ขบวนแห่เทียนพรรษา การประกวดธิดาเทียนพรรษา การประกวดต้นเทียนประเภทแกะสลักและติดพิมพ์ การประกวดภาพถ่ายความประทับใจในงาน และกิจกรรมเยือนชุมชนตามคุ้มวัดต่างๆ นอกจากนี้ยังเชิญศิลปินจากทั่วโลกเดินทางมาสร้างประติมากรรมเทียนนานาชาติ จัดแสดงตลอดทั้งเดือนกรกฏาคม
ประเพณีแห่เทียนพรรษาจังหวัดอุบลราชธานี
ขอชวนประชาชนร่วมประเพณีแห่เทียนพรรษาอุบลราชธานี 2559 วันที่ 19-20 กรกฎาคม 2559 ที่ทุ่งศรีเมือง (ไฮไลท์สำคัญคือวันที่ 20 กรกฎาคม 2559 เป็นวันแสดงขบวนแห่เทียนช่วงเช้าเวลา 08.00-12.00 น. และขบวนแห่ช่วงเย็นเวลา 17.00 น. เป็นต้นไป กับประกอบแสง-สี ภาคกลางคืน)
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ขอเชิญร่วมงาน "ประเพณีแห่เทียนพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี" ระหว่างวันที่ 19-20 กรกฎาคม 2559 ณ ทุ่งศรีเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี สำหรับการจัดงานประเพณีแห่เทียนเข้าพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี มีการจัดขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เพื่อสืบสานวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นและส่ง เสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดอุบลราชธานี พร้อมทั้งได้กำหนดการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ตั้งแต่พิธีเปิดเทศกาลงานประเพณีแห่เทียนเข้าพรรษา ดังนี้...
กำหนดการและกิจกรรมที่น่าสนใจ
- วันที่ 5-19 กรกฎาคม 2559 ร่วมเยือนชุมชนคนทำเทียนภายในคุ้มวัดต่าง ๆ พร้อมศึกษาเรียนรู้และร่วมทำเทียนกับชาวอุบลฯ
- วันที่ 18-20 กรกฎาคม 2559 ร่วมเทศกาลศิลปะเทียนนานาชาติเมืองอุบลฯ จัดแสดงบริเวณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอุบลราชธานี
- วันที่ 19-20 กรกฎาคม 2559 วันรวมเทียน (เวลา 16.00 น. เป็นต้นไป) และวันแห่ภาคกลางคืน หน้าวัดศรีอุบลฯ และในช่วงเวลาบ่ายร่วมสนุกกับขบวนส่งเทียนจากชุมชนสู่คุ้มวัดต่าง ๆ เข้าสู่สถานที่รวมเทียน บริเวณหน้าเทศบาลนครอุบลฯ และการชมเทียนพรรษาทุกต้น ทุกประเภทได้ที่นี่ตั้งแต่ช่วงหัวค่ำเรื่อยไปจนถึงเช้าวันรุ่งขึ้น
- วันที่ 20 กรกฎาคม 2559 เวลา 08.00 น. เป็นต้นไป พิธีเปิดงานประเพณีแห่เทียนพรรษาจังหวัดอุบลราชธานี ประจำปี 2559 ชมขบวนแห่ต้นเทียนพรรษาเมืองอุบลฯ สุดยิ่งใหญ่ตระการตา ขบวนฟ้อนรำ สัมผัสวิถีชีวิตชาวอีสานที่ฟ้อนรำอย่างพร้อมเพรียงสวยงาม
- วันที่ 20-22 กรกฎาคม 2559 ร่วมชมการจัดแสดงต้นเทียนที่ชนะการประกวดที่บริเวณถนนหน้าเทศบาลนครอุบลฯ พร้อมกับกิจกรรมอื่น ๆ อีกมากมาย ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม อาทิ ประติมากรรมเทียนนานาชาติ ถนนสายเทียนถนนสายธรรม ฯลฯ
Installation Art งานศิลปะแบบจัดวางที่เพิ่มสีสัน และเรื่องราวสนุก ๆ ตามจินตนาการ
Creative Art งานศิลปะสร้างสรรค์ที่นักท่องเที่ยวจะได้ร่วมสร้างประสบการณ์พร้อมได้เรียน รู้เพื่อการนำไปสู่แรงบันดาลใจให้เกิดความคิดสร้างสรรค์กับชีวิตประจำวัน เพราะชีวิตคือธรรมชาติและศิลปะ
กิจกรรม "เยือนชุมชน คนทำเทียน" ปีละครั้งกับการเปิดให้เข้าชมขั้นตอนการสร้างและตกแต่งเทียนพรรษาตามคุ้มวัด ต่าง ๆ ของเมืองอุบลอย่างใกล้ชิด ต้นเทียนที่งดงามด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของครูช่างเทียนที่สั่งสมประสบการณ์ และความรู้ที่ได้ถ่ายทอดกันมารุ่นแล้วรุ่นเล่า เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาตามคุ้มวัดต่าง ๆ และร่วมทำบุญหลอมเทียนที่นำไปเป็นส่วนหนึ่งของต้นเทียนในขบวนแห่ได้ในวันที่ 5-19 กรกฎาคม 2559
