เรื่องนี้ พระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ว่า อสงไขยนั้นยาวนานกว่ากัปมากมายนัก เปรียบดั่งมีฝนตกใหญ่อย่างมโหฬารทั้งกลางวันและกลางคืนตลอด3ปีไม่มีหยุด จนท่วมเต็มขอบเขาพระสุเมรุ อันมีความสูง 84000โยชน์ แล้วให้นับจำนวนของเม็ดฝนและละอองฝนใหญ่น้อยทั้งหมดที่ตกลงมา นับแล้วได้จำนวนเท่าใด นั่นก็คือจำนวนปีของอสงไขยนั่นเอง
ส่วนเวลาของกัปก็นานแสนนานเช่นกัน แต่ยังดีที่สั้นกว่าอสงไขยมากนัก และถึงสั้นกว่าก็จริง ก็ยังนับว่านานมากเหลือเกินในความรู้สึกของมนุษย์โลก พระพุทธเจ้าได้อุปมาเวลาของกัปว่า
"เปรียบเหมือนกล่องที่ทำด้วยเหล็ก ขนาดใหญ่โต ยาวกว้างและสูงอย่างละ1โยชน์ เต็มไปด้วยเมล็ดพันธุ์ผักกาด บุรุษพึงหยิบเอาเมล็ดพันธุ์ผักกาดเมล็ดหนึ่งๆออกจากกล่องเหล็กนั้นทุกๆ 100ปี ต่อ 1เมล็ด การที่เมล็ดพันธุ์ผักกาดกองใหญ่จะหมดสิ้นไปเพราะความพยายามนี้ ยังเร็วกว่ากัปหนึ่งเสียอีก กัปนานอย่างนี้แล และบรรดากัปที่นานอย่างนี้ พวกเธอได้ท่องเที่ยวไปแล้วมิใช่หนึ่งกัป มิใช่ร้อยกัป มิใช่พันกัป มิใช่แสนกัป ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่าวัฎสงสารนี้ ไม่สามารถกำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายได้ พวกเธอทั้งหลาย ได้เสวยทุกข์ ความเผ็ดร้อน ความพินาศ ได้เพิ่มพูนปฐพีที่เป็นป่าช้าตลอดกาลนาน ก็เหตุเพียงเท่านี้ พอทีเดียวเพื่อจะเบื่อหน่ายในสังขารทั้งปวง พอเพื่อคลายกำหนัด พอเพื่อจะหลุดพ้น"
จากอุปมาของพระพุทธเจ้าดังกล่าวนี้ ได้มีผู้ลองคำนวณดูว่าเวลาของกัปนั้นน่าจะยาวนานสักแค่ไหน โดยคำนวณว่า กล่องเหล็กนี้กว้างยาวและสูงอย่างละ1โยชน์ จะต้องมีปริมาตร 4,096 ลูกบาตรกิโลเมตร(1โยชน์สมัยพุทธกาลเท่ากับ1โยชน์ในปัจจุบันคือ16กิโลเมตร) ส่วนเมล็ดผักกาดก็จะมี0.5 มิลลิเมตร คำนวณแล้ว กล่องเหล็กนี้จะบรรจุเมล็ดผักกาดได้ 32,768ล้านล้านล้านเมล็ด และถ้าเอาเมล็ดผักกาดนี้ออกจากกล่องเหล็ก 1เมล็ดต่อ100ปี ทำแบบนี้จนกว่าจะหมดกล่อง
สรุปผลออกมาว่าจะต้องใช้เวลาถึง 3,276,800,000,000,000,000,000,000ปี (สามล้านสองแสนเจ็ดหมื่นหกพันแปดร้อยล้านล้านล้านปี) จึงจะเอาเมล็ดผักกาดทั้งหมดนี้ออกจนหมดกล่องเหล็กได้ นั่นก็คือเวลาอันแสนนานของ 1กัป โดยประมาณนั่นเอง
ส่วนเวลาของอสงไขยก็เช่นกัน ได้มีการคำนวณไว้ว่า1อสงไขยนั้นจะเท่ากับเลข1 ตามด้วยศูนย์ จำนวน 240ตัว ดังนั้นจึงไม่ต้องสงสัยเลยว่ากัปและอสงไขยเป็นระยะเวลาที่นานแสนนานจริงๆ ซึ่งพวกเราทุกคนก็เคยผ่านร้อนผ่านหนาวมาในวัฐสงสารแล้วทั้งสิ้น ขออนุโมทบุญกับผู้ที่อ่านบทความนี้ทุกท่านครับ สาธุ
