รู้จักความรักสักนิด...ก่อนคิดจะ “รัก” สักครั้ง (2/3)
รักทรยศ
เมื่อพูดถึงความรักที่เป็นสุดยอดปรารถนาของหนุ่มสาวไปแล้ว ความรักในทิศทางตรงกันข้าม ก็คือ
ความรักที่หนุ่มสาวไม่พึงปรารถนามากที่สุด นั่นก็คือ ความรักที่แปรเปลี่ยนไป อาจในความหมายว่าอกหัก
ความล้มเหลวของชีวิตครอบครัวที่เคยใฝ่ฝันไว้ แต่สิ่งที่ได้รับก็เหมือนๆกันคือ ความเจ็บช้ำของฝ่ายใด
ฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองฝ่าย หรืออาจมากกว่าสองก็ได้ หากความรักนั้นเดินทางมาไกลก่อนที่จะอับปางลง
ผลของรักร้าง รักร้าว รักร้ายเหล่านี้ ล้วนส่งผลกระทบต่อคนรอบข้างทั้งสิ้น ตามดีกรีของวิธีสรุปรัก
ของแต่ละคู่ ความรักชนิดนี้จักพิสูจน์พุทธพจน์ที่ว่า ที่ใดมีรัก ที่นั่นมีทุกข์ได้ชัดเจนกว่าความรักประเภทอื่น
โดยเฉพาะความรักประเภทรักเดียวใจเดียวที่มีทุกข์อย่างแอบแฝง
จะว่าไปแล้ว ความรักประเภทนี้ไม่ใช่ของใหม่ในสังคมเลย เพราะแม้แต่ในพระไตรปิฎกก็เคยเกิดขึ้นแล้ว
ความรักที่เป็นพิษเพราะความไม่ลงตัว ก่อให้เกิดเหตุโศกนาฏกรรม ตามล้าง ตามผลาญชีวิตกันข้ามภพ
ข้ามชาติ คือบทสรุปจบของความรักตำรับนี้
บุรุษผู้หนึ่งประพฤติมิจฉาจาร (เป็นชู้) กับภรรยาของพี่ชาย ต่อมาถูกหญิงพี่สะใภ้นี้ยุให้ฆ่าพี่ชายเสีย
จะได้ครองรักร่วมกันโดยไม่มีคำครหา แรกๆเมื่อถูกยุยงก็ด่าว่าพี่สะใภ้ว่ามีใจต่ำ แต่เมื่อถูกรบเร้าหนักเข้า
ก็เอนเอียง จิตที่ตกอยู่ในบ่วงเสน่หา โทษแห่งกามราคะสามารถทำให้คนเราเห็นผิดเป็นชอบฆ่าพี่น้อง
ท้องเดียวกันได้ แต่ความรักของสามีแรกที่รักเขาข้างเดียว แม้ตายไปก็ยังไม่อาจตัดรักตัดเสน่หาได้
จิตที่ผูกพันทำให้มีทุคติเป็นที่ไป คือไปเกิดเป็นงูเขียวใหญ่ในเรือนนั้น ไม่ว่าภรรยาเก่าจะไปที่ไหนก็ตาม
ไปอยู่ใกล้ ทำให้ภรรยาต้องทำการฆาตกรรมครั้งแล้วครั้งเล่า จากงูถึงลูกสุนัขถึงลูกวัว แล้วในที่สุด
ก็กลับมาเกิดเป็นบุตรของภรรยา บุญเก่าตามมาทันคราวนี้เอง เด็กน้อยระลึกได้ว่าถูกฆ่ามาแล้วถึง 4
อัตภาพ จึงเกิดความสังเวชสลดใจ ไม่ให้แม่ถูกเนื้อต้องตัว อาศัยผู้เป็นตาพากันไปบวชในพระศาสนา
จนได้บรรลุอรหันตผล นี่แหละฤทธิ์รักทรยศ สร้างความทุกข์แสนสาหัสอย่างชัดเจน และหากไม่ได้ธรรม
โอสถในพระพุทธศาสนาแล้ว เวรกรรมนั้นคงจะหาจุดสิ้นสุดมิได้
ความรักไร้ศีลธรรมชอกช้ำร่ำไป อาจแปรเปลี่ยนเป็นรักร้ายอย่างง่ายง่าย
รักคนเสมอศีลเสมอธรรมชุ่มชื่นใจ เป็นกัลยาณมิตรชี้ทางให้ไปนิพพาน
รักนี้...ไม่มีกำแพงขวางกั้น
มักมีคำกล่าวว่า ความรักเป็นความบริสุทธิ์ จึงไม่มีสิ่งใดเป็นเงื่อนไขหรือขวางกั้นได้หากว่ามีหัวใจรักกัน
อุปสรรคที่ขัดขวางพังทลายเพราะความรัก บทเรียนอุทาหรณ์จากความรักที่มีอุปสรรคตั้งแต่เริ่มต้นนี้
มีให้เห็นมากมาย มีบ้างที่ราบรื่น แต่อีกหลายรายที่ความแตกต่างก่อให้เกิดความลุ่มๆดอนๆในระหว่าง
เส้นทางรัก และมีอีกหลายรายที่สุดท้ายก็ต้องยอมรับในความแตกต่างนั้น
อุทาหรณ์ในเรื่องนี้จากพระไตรปิฎกที่เห็นได้ชัดเจนก็คือ เรื่องราวความรักไม่แบ่งชั้นวรรณะของ
ปฏาจารา ธิดารูปงามของมหาเศรษฐี ผู้มีชีวิตอยู่บนปราสาทชั้น ๗ ผู้หนีวิวาห์กับชายหนุ่มผู้มีชาติ
วรรณะเสมอกันไปกับคนรับใช้ มีชีวิตความเป็นอยู่แตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับเมื่อครั้งอยู่กับบิดามารดา
นางอดทนกับหนทางที่เลือกเอง จนกระทั่งมีบุตร ด้วยความรักเลือดในอก ปรารถนาความสุขกาย
ที่ไม่อาจมีให้ได้ จึงได้ชักชวนสามีกลับไปหาบิดามารดาของตน แต่กลับถูกห้ามเสียด้วยสามี
ยังกริ่งเกรงในความผิดที่ตนได้ทำไว้ จนนางต้องใช้วิธีหนีแต่สามีก็ไปตามกลับมาอีก
นางคลอดลูกคนแรกในป่า จนมาถึงลูกคนที่สองก็เป็นเช่นเดิมอีก คือต้องใช้วิธีหนี ครานี้ แม้สามี
ไปตามก็ไม่ยอมกลับ เกิดเหตุลมฝนฟ้าคะนอง สามีไปตัดไม้เพื่อนำมาทำที่มุงบังกันฝนถูกงูกัดตาย
นางคลอดบุตรคนที่สองในป่าอีกเช่นเคย
อรุณรุ่งมาเยือน นางพบว่าสามีตาย จึงพาบุตรทั้งสองเดินทางต่อไป ระหว่างทางบุตรคนโตถูกน้ำ
พัดพาไป บุตรคนเล็กถูกเหยี่ยวโฉบ ดวงใจของนางเต็มไปด้วยความโศก ฝืนใจเดินทางกลับไปหา
บิดามารดา พบว่าบิดามารดาและพี่ชายเพิ่งละโลกไปเมื่อคืน
ชีวิตที่เกิดอย่างเป็นสุข เริ่มพบทุกขเวทนาตั้งแต่มีครอบครัว จนในที่สุดเกิดอาการวิกลจริต
เซซังไปพบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงได้คิดกลับฟื้นสติ มีความตายเป็นอารมณ์ เข้าถึงอริยผลในที่สุด
ดวงใจของแม่
ความรักที่สะอาดบริสุทธิ์ยิ่งกว่าน้ำกลั่นในสากลโลก เป็นความรักที่ได้รับการยกย่องอย่างไม่มีข้อ
เคลือบแคลงสงสัยจากสังคม เป็นรักที่มีแต่ให้โดยไม่หมายสิ่งใดตอบแทน คือความรักที่แท้จากดวงใจ
ของผู้เป็นแม่นั่นเอง ตั้งแต่เล็กจนเติบใหญ่ การเลี้ยงดูอย่างทะนุถนอม ยอมอดเพื่อให้ลูกอิ่ม ยอมทุกข์
เพื่อให้ลูกสุข แม้แต่ยอมบาปเพื่อให้ลูกสบาย คนเป็นแม่ก็ยินยอมที่จะทำ แผนการในอนาคตของลูก
ถูกวางไว้อย่างคร่าวๆในลักษณะประคับประคอง ปูทางที่สวยงามให้ลูกอยู่เสมอ หวังอย่างเดียวคือลูก
มีอนาคตที่สดใส มีความสุขความสำเร็จในชีวิต นั่นคือความสุขของคนเป็นแม่ ความรักชนิดนี้จึงเป็น
ความรักอีกนิยามหนึ่งที่ไม่สามารถจะเอาน้ำหมดมหาสมุทรมาจารจารึกให้เต็มแผ่นฟ้า เพื่อบรรยายความรัก
ให้หมดสิ้นได้ เพราะเป็นรักที่ยิ่งใหญ่เหนือคำจำกัดความทั้งปวง
ความรักที่บริสุทธิ์ เป็นสิ่งที่น่าจะมีความสุขเป็นสิ่งตอบแทนอย่างสม่ำเสมอ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นมักเป็น
อย่างที่เราได้รู้เห็นก็คือ ในความสุขนั้นมีความไม่เป็นสุขเจือปนอยู่อย่างเบาบาง ความไม่เป็นสุขที่เกิดจาก
ความกังวลใจ เป็นห่วงเป็นใย แน่นอนแม้ไม่ถึงกับเป็นทุกข์ แต่ก็รุ่มๆร้อนๆในหัวใจ และมีบางครั้งคราว
ที่ความรักบริสุทธิ์นี้มีความทุกข์ทรมานเป็นเครื่องเคียงหล่อเลี้ยง สิ่งนั้นเกิดจากการกระทำของวัฏฏสงสาร
ที่ไม่มีอุทธรณ์ ฎีกาอะไรมาเหนี่ยวรั้งไว้ได้ สิ่งเหล่านั้น หากมีหนทางที่ถูกต้องประคับประคองไว้
จึงจะสามารถดำรงความสุขไว้ได้อีกครั้ง แต่หากเป็นไปในทางตรงกันข้ามเล่า
อุทาหรณ์ในเรื่องนี้มีมาในพระไตรปิฎกมากมายหลายเรื่องด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวของนางวิสาขา
หรือนางอุพพิริหรือนางกีสาโคตมีผู้คร่ำครวญถึงบุตรที่ตายไป มีความทุกข์จากความอาลัยรักอย่างมาก
อาศัยความเมตตาอย่างใหญ่หลวงของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ช่วยให้บรรเทาความโศกและน้อมนำใจ
ให้เข้าถึงธรรมในที่สุด
แม้รักสุดรักยังต้องตัดใจ คือความเป็นไปของทุกชีวิต
ให้รักเพียงใดใช้ได้เพียงตามสิทธิ์ เพราะทุกชีวิตมีลิขิตด้วยกรรม...แห่งตน
รักของพ่อ
หากความรักของแม่เป็นสัญลักษณ์ของนุ่มนวล อ่อนโยน ชวนให้รู้สึกอบอุ่นใจความ รักของพ่อก็เป็น
ตัวแทนของความมั่นคงของจิตใจ ความปลอดภัย ความกล้าหาญ องอาจ ที่พ่อได้ปูรากฐานไว้ให้ด้วย
ความรัก ตั้งใจจริง
อนาคตทั้งหมดของลูกมีพ่อช่วยวาดให้ด้วยความดูแลเอาใจใส่ อาจไม่ใกล้ชิดเท่าแม่ แต่ในความห่างนั้น
ยามเกิดสถานการณ์ฉุกเฉิน ผู้ก้าวเข้าแก้ไขได้ฉับพลันทันที มักเป็นพ่อ ผู้มีวิจารณญาณการตัดสินใจ
ที่เด็ดขาดและทันท่วงที ความรักของพ่อจึงคือความมั่นคง ปลอดภัยและอุ่นใจ ด้วยหลักประกันของผู้นำ
ครอบครัว ความรักที่มาพร้อมเหตุผล ความถูกต้อง ที่คิดใคร่ครวญแล้วเป็นอย่างดี จะเป็นเสมือนหางเสือ
ที่ช่วยคัดท้ายให้นาวาชีวิตของลูกตรงทิศทางแห่งความดีงาม
ตัวอย่างของรักของพ่อในพระไตรปิฎกนั้น จะได้หยิบยกความรักที่ยิ่งใหญ่เหนือรักของพ่อทั่วไปมาเป็น
อุทาหรณ์ ที่กล่าวเช่นนี้ก็เนื่องมาจากว่าแม้เหตุเบื้องต้นจะมาจากความผูกพันฉันพ่อลูก แต่เหตุที่ก่อให้เกิด
เหตุการณ์นั้นเป็นความกรุณาของผู้พ้นจากโลกแล้ว และความรักที่พ้นโลกในครั้งนั้นยังกลายเป็นปฐมบท
ที่ช่วยเกื้อกูลแก่กุลบุตรทั้งหลายในกาลต่อมาได้ด้วย นั่นคือการที่พระพุทธองค์อนุญาตให้มีการบรรพชา
แก่กุลบุตรเป็นครั้งแรกในพระพุทธศาสนา คือพระราหุลซึ่งเป็นพระโอรสของพระพุทธองค์เอง
เมื่อครั้งที่พระนางพิมพา พระมารดาได้ให้พระราหุลไปทูลขอสมบัติจากพระราชบิดา คือ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าเล็งเห็นแล้วว่า สมบัติใดในโลกนี้จะเทียบชั้นอริยทรัพย์ ๗ เป็นไม่มี
จึงได้ให้ราหุลบวชในพระพุทธศาสนา ศึกษาพระธรรมอันเป็นอริยทรัพย์ แทนการให้โลกุตตรทรัพย์
ความรักนี้เป็นความรักที่ยิ่งใหญ่เหนือกว่าความรักที่บิดาพึงให้บุตร เป็นความรักที่คำนึงถึงโลกนี้และ
โลกหน้า จากพระกรุณาของพระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้เป็นนาบุญของโลก หากก็สามารถเป็นต้นแบบแห่งการ
วางอนาคตให้แก่บุตรได้เป็นอย่างดี สมควรที่พ่อทุกคนจะได้ถือปฏิบัติเป็นแบบอย่างต่อไป
..... โปรดติดตามตอนต่อไปครับ
.....Ref:วารสารกัลยาณมิตร เดือนกุมภาพันธ์ 2542 - นภาพร วรสายัณห์
