มี 2 โพสต์ตอบกลับกระทู้นี้

[Nee-Sansanee 2]

ปฐมเทศนา >>> "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร"

................ปฐมเทศนาที่แสดงแก่ปัจวัคีย์ภิกษุทั้ง 5 นี้ มีชื่อปรากฎในพระไตรปิฎกว่า

"ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" การที่พระสัทธรรมเทศนาสูตรนี้ ได้รับการขนานนามดังกล่าว ก็เนื่องด้วย

ปฐมเทศนานี้ เปรียบประดุจธรรมราชรถ ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้วทรงปรารถนาจะใช้บรรทุกสรรพเวไนยสัตว์

ทั้งหลาย ออกจาก ห้วงวัฎฎสงสาร ไปสู่แดนเกษม คือพระอมตนิพพาน โดยมีพระพุทธองค์ทรงเป็น

สารถีเอง

...............ส่วนประกอบสำคัญประการหนึ่งที่จะทำให้รถแล่นไปสู่ที่หมายก็คือล้อ หรือที่เรียกว่า จักร นั่นเอง

ดังนั้นล้อแห่งธรรมราชรถจึงได้ชื่อว่า จักรธรรม หรือ ธรรมจักร

...............ตามธรรมดา "ล้อ" หรือ"จักร" ย่อมประกอบด้วยส่วนสำคัญ 3 ส่วน คือ ดุม กำ และ กง ส่วน

"จักรธรรม" นี้ สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงอุปมาเปรียบ โพธิปักขิยธรรม (๑) เป็นดุม

ปฏิจจสมุปบาทธรรม(๒) เป็นกำ และอริยสัจ ๔ เป็นกง

..............ตราบใดที่ดุม กำ และกง ยังวางแยกกันอยู่ ตราบนั้น "ล้อ" หรือ"จักร" ย่อมไม่บังเกิดมีขึ้น

ต่อเมื่อนายช่างผู้ชาญฉลาดนำอุปกรณ์ทั้ง 3 อย่างนี้นประกอบเข้าด้วยกันอย่างสนิมแนบแน่น"จักร" ที่

แข็งแรงมั่นคง พร้อมที่จะนำมาใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ จึงจะบังเกิดขึ้น ข้อนี้ฉันใด ขณะที่แสดงพระ

ธรรมเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตรก็ ฉันนั้น กล่าวคือพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสเทศนาพระธรรมทั้ง 3

หมวดดังกล่าวแล้ว โดยมีความสัมพันธ์โยงใยกันอย่างใกล้ชิด โดยเหตุนี้ พระธรรมเทศนาที่พระพุทธองค์

ทรงแสดงแก่พระปัญจวัคีย์ทั้ง ๕ จึงได้ชื่อว่า "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" เป็นพระธรรมที่จะนำผู้ปฎิบัติไปสู่

ความเจริญ และไปสู่ความหลุดพ้นในที่สุด นอกจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว จะหานักปราชญ์ราชบัณฑิต

ผู้ใดที่จะทรงปัญญา สามารถตรัสรู้และตรัสเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตรนี้มิได้เลย

..............จากหลักฐานอันมีปรากฎอยู่นั้น จะพบว่าสมเด็จพระสัมมามัมพุทธเจ้าตรัสเทศนา ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร

แก่ปัญจวัคีย์ภิกษุทั้ง ๕ เป็นปฐมแล้ว มิได้ตรัสแสดงสูตรนี้อีกเลย ตลอดระยะเวลา ๔๕ พรรษาแห่งการตรัสเทศนา

เผยแผ่พระศาสนานั้น ล้วนแต่ทรงแสดงธรรมกถา ขยายความแห่งปฐมเทศนาในแต่ละหมวดโดยเอกเทศ ยิ่งกว่านั้น

ยังเป็นที่ทราบกันทั่วไปในหมู่นักปราชญ์ทั้งหลายว่า การตรัสเทศนาธัมจักกัปปวัตตนสูตรเป็นปฐมนี้ ถือเป็นพระประเพณี

แห่งสมเด็จพระสัมมสัมพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์

..................................................................................

(๑) โพปักขิยธรรม ธรรมที่เกื้อหนุนแก่อริยมรรค ๓๗ ประการ คือสติปฎฐาน ๔ สัมมัปปธาน ๔

อิทธิบาท ๔ อินทรีย์๕ พละ๕ โพชฌงค์ ๗ มรรคมีองค์ ๘

(๒) ปฎิจจสมุปบาท สภาพอาศัยปัจจัยเกิดขึ้น มีองค์ ๑๒ คือ

เพราะมีอวิชชา เป็นปัจจัย จึงมี สังขาร

เพราะมีสังขาร " จึงมีวิญญาณ

เพราะมีวิญญาณ " จึงมีนามรูป

เพราะมีนามรูป " จึงมีสฬายตนะ

เพราะมีสฬายตนะ " จึงมีผัสสะ

เพราะมีผัสสะ " จึงมีเวทนา

เพราะมีเวทนา " จึงมีตัณหา

เพราะมีตัณหา " จึงมีอุปทาน

เพราะมีอุปทาน " จึงมีภพ

เพราะมีภพ " จึงมีชาติ

เพราะมีชาติ " จึงมีชรามรณะ

.........................................................................................

ที่มาอ้างอิงหนังสือ: ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร โดย หลวงพ่อ ทตฺตชีโว ภิกฺขุ

ลูกกราบขออนุญาตินำมาเผยแผ่ เพราะเห็นว่าจะมีประโยช์นมากแก่ท่านผู้

สนใจแต่ด้อยโอกาส ด้วยความเคารพอย่างสูง

[Nee-Sansanee 2]

ผิดมั้ยถ้าคิดว่านี่คือบทสรุปนี่คือแนวทางปฺฎิบัติในการขจัดทุกข์ ดุมเป็นตัวควบคุมยึดเหนี่ยวทั้งกำและกง

นั่นคือพฤติกรรมหรือนิสัยสันดาน(สันดานมิใช่คำหยาบในที่นี่นะคะ) ที่พระพุทธองค์ ทรงพระกรุณาชี้ทางสว่างให้สรรพสัตว์ที่สอนได้

ที่มาคือ อวิชชา(เหตุแห่งปัญหาให้เวียนว่ายตายเกิด...กำ12ซี่ที่ยึดจักร/ล้อไว้ให้หมุนไป) ที่เกิด (ทุกข์)

แก้ ด้วยวิชชา (ทำอริสัจสี่ให้แจ้ง....กงที่หมุนไปก็จะหยุด ธรรมราชรถนำพาไปถึงฝั่งพระนิพพาน) ที่ดับ (ทุกข์)

[เดือนฉายงามแสง]

อืมม ข้าน้อยขอคารวะ อ่านเข้าใจง่ายดีจริง ๆ ค่ะ