อากาศร้อนอย่างนี้ มี ข้าวแช่ หอมกลิ่นดอกมะลิ เย็นกายชื่นใจ สักสำรับ จรรโลงใจ...
พอฝนมา ลมเพลมพัด ประเดี๋ยวร้อนประเดี๋ยวเย็น ถ้ามี เมี่ยงคำ เป็นอาหารว่างช่วยปรับธาตุ เนื้อตัวจะสบาย
ใกล้ลมหนาว ต้องอุ่นท้องด้วย แกงส้มดอกแค แก้ไข้หัวลม กินกันไว้ก่อนแก้ ดีนักแล...
ปลายฤดูหนาว สะเดาออกดอกดกดื่น ต้องปรับธาตุไฟกันลมหนาวกระทบด้วย สะเดาน้ำปลาหวาน
ส่วน น้ำพริก สารพัดชนิด รสแซบ เปรี้ยว หวาน เผ็ด เค็ม พร้อมผักจิ้มเครื่องเคียง ช่วยบำรุงธาตุทั้งสี่ เช่น
ยอดตำลึง ฟักทอง แตงกวา ผักกระเฉด ผักติ้ว มะแว้ง ขมิ้น ดอกข่า มะเขือ มะระขี้นก ฯลฯ
กินพืชผักตามฤดูกาล ป้องกันได้ทุกโรค
พอชักจะร้อน ข้าวสวยอุ่น ๆ กับ แกงต้มเปรอะ ใส่ใบย่านางรสจืดเย็น กำจัดพิษแก้ธาตุไฟ
ส่วนใครที่เพิ่งคลอดบุตร ต้องบำรุงน้ำนมด้วย แกงเลียง พร้อมพริกสด หอม กะปิ พริกไทย ใบตำลึง ใบแมงลัก ฯลฯ ช่วยประสะน้ำนมให้คุณแม่หลังคลอด...!
เหล่านี้คือภูมิปัญญาไทยใน
"อาหารไทยปรับธาตุ"
ที่คนโบราณสั่งสมเป็นศาสตร์และศิลป์ ในการปรุง การกิน อย่างสอดคล้องกับสภาพดินฟ้าอากาศ
และตาม "ธาตุ" ประจำราศีเกิดของแต่ละคน
การกินตามธาตุ
ถือว่าเป็นหนึ่งในการแพทย์แผนไทยที่เกี่ยวพันกับวิถีชีวิตคนไทยมานานนับพันปี
ชาวพุทธคนไทยเชื่อว่า การดำเนินชีวิต ตั้งแต่ เกิด แก่ เจ็บและตายนั้น เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา
การแพทย์แผนไทยจึงอาศัยแนวทางของศาสนาพุทธเป็นหลัก
ในการบัญญัติหลักการกิน การอยู่ การรักษาโรค
และเกี่ยวข้องกับพิธีกรรม กลายเป็นเอกลักษณ์ของวัฒนธรรมไทย
คนไทยรุ่นใหม่ อาจไม่ได้ร่ำเรียน "การกินปรับธาตุ" จากตำราเรียนชั้นไหน ทว่า ภูมิปัญญาที่ยังคงอยู่
คงสืบทอดต่อเนื่องจากคนรุ่นก่อนจนถึงปัจจุบัน
วิชาการกินตามธาตุเจ้าเรือน และกินให้สอดคล้องกับธรรมชาติ
อาศัยหลักการทางพุทธศาสนาที่ว่าด้วยการศึกษาธรรมะ เพราะ
"ธรรมะ" คือธรรมชาติ
จะกิน อยู่ อย่างไรให้ปกติสุข ต้องดำเนินไปตามหลักธรรมะ คือหลักของธรรมชาติ
เพราะในจักรวาลอันไพศาลนี้ มนุษย์... เป็นเพียงหนึ่งเศษเสี้ยว! อณูของธรรมชาติ...
"ข้อมูลนี้เราได้จากการแพทย์แผนโบราณ เช่น เวลาเจ็บป่วยไปหาหมอ หมอจะถามวันเดือนปีเกิดและอาการ เพื่อหาสมมติฐานของโรคและวินิจฉัยโรคเพื่อรักษา
เพราะธาตุเจ้าเรือนที่แตกต่างกัน ทำให้เกิดโรคภัยไม่เหมือนกัน แต่ในขณะเดียวกัน
ในคนคนเดียวอาจจะมี 1-2 ธาตุ เจ้าตัวเองจะรู้ว่า ตัวเองโน้มเอียงไปทางธาตุไหนมากกว่า"
โดยมีตาราง "ธาตุ" ประจำเจ้าเรือน ดูจากเดือนเกิด
แต่ถ้าต้องการความละเอียดถูกต้องกว่านี้ ต้องเทียบวันเดือนปีเกิด จากปฏิทินร้อยปี
ตามตำราแพทย์แผนไทย ซึ่งจะแบ่งธาตุเจ้าเรือนตามเวลาตกฟาก ขึ้น-แรมกี่ค่ำ
คนเกิดเดือนมกราคม อยู่ธาตุไฟ
เดือนกุมภาพันธ์ ธาตุไฟ
เดือนมีนาคม เป็นธาตุลมผสมกับธาตุไฟ
คนเกิดเดือนเมษายน เป็นธาตุลม
เดือนพฤษภาคม ธาตุลมกับธาตุน้ำ
เดือนมิถุนายน ธาตุลมกับธาตุน้ำ
เดือนกรกฎาคม เป็นคนธาตุน้ำ
เดือนสิงหาคม ธาตุลมกับธาตุดิน
เดือนกันยายน ธาตุลมกับธาตุดิน
เดือน นตุลาคม ธาตุดิน
เดือนพฤศจิกายน ธาตุดินกับธาตุไฟ
เดือนธันวาคม ธาตุดินกับธาตุไฟ
คนคิดร้านอาหารปรับธาตุ เสริมว่า การแพทย์แผนไทยจะมี "อาหารปรับธาตุ" คล้าย ๆ ชีวจิต
แต่เรามาคิดว่า ทำอย่างไรให้อาหารอร่อยด้วย มีประโยชน์ด้วย ก็ได้คุณแม่ (แพทย์หญิงประภา วงศ์แพทย์) ช่วยแนะนำว่า
ก็ทำอาหารที่ใส่สมุนไพรสิ... อย่างอาหารไทยจำพวกยำต่าง ๆ เต็มไปด้วยสมุนไพร เช่น
พริก ป้องกันหลอดเลือดแข็งตัว ขิง ข่า ตะไคร้ กระชาย ช่วยขับลม
คึ่นช่าย มะเขือเทศ หอมใหญ่ กระเทียม ผักต่าง ๆ ฯลฯ
แต่ความเป็นจริงในชีวิตประจำวัน คนกินอาจไม่ได้เลือกมาก
เพราะมักตามใจปากอันเป็นนิสัยดั้งเดิมของคนไทยช่างกิน อย่างเป็นปกติวิสัย...
แพทย์หญิงเพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย เขียนเรื่อง
"การแต่งธาตุ 4 ในร่างกายด้วยผักพื้นบ้านและอาหารพื้นบ้าน"
ให้ข้อมูลว่า
แพทย์แผนโบราณไม่ได้มองความเจ็บป่วยเป็นแค่ตัวเชื้อโรคเท่านั้น
หากแต่มีสาเหตุมาจาก "สมุฏฐาน" 4 ประการ คือ "ธาตุสมุฏฐาน" ประกอบด้วย ดิน น้ำ ลม ไฟ
ธาตุทั้ง 4 นี้
จะอยู่ในลักษณะสมดุลเป็นธาตุภายในและสมดุลกับธาตุภายนอก
ธาตุภายนอกหมายถึงสิ่งแวดล้อม ได้แก่ ดิน น้ำ ลม ไฟ และอากาศ
มนุษย์กำเนิดในครรภ์มารดา ย่อมเกิด
"ธาตุเจ้าเรือน" ด้วยอิทธิพลของธาตุมารดาและบิดา พร้อมทั้งอาหารและน้ำที่มารดาดื่มกิน
นอกจากนี้ คนที่เกิดแต่ละวันจะมี "ซาง" แตกต่างกัน แต่ละซางจะมีจุดอ่อนที่ต่างกัน
เมื่อเจ็บป่วยจะใช้สมุนไพรรักษาเป็นตำรับปรับธาตุ เรียกว่า
"ธาตุบรรจบ" คือต้องใช้ธาตุเจ้าเรือน (ธาตุกำเนิด) ธาตุมารดา ธาตุผิดปกติจากอาการที่เจ็บป่วย
ซึ่งคนโบราณฉลาดที่ได้นำเอาเงื่อนไขแต่ละอย่าง มาเป็นหลักปรุงเป็นยาหม้อ เรียกว่า "ยาธาตุบรรจบ"
เป็นการรักษาโดยเอาธาตุลูกมาบรรจบกับธาตุแม่
การแพทย์แผนไทยยังแบ่งอายุคนออกเป็น 3 วัย
และระบุว่าคนแต่ละวัยมักเจ็บป่วยด้วยโรคทางธาตุดิน น้ำ ลม หรือ ไฟ แต่ละช่วงชีวิตมนุษย์ที่ผ่านไปแต่ละปี จะได้รับอิทธิพลของภูมิอากาศหรือฤดูกาล ทำให้มนุษย์ต้องปรับตัวปีแล้วปีเล่า
ความร้อนหนาวที่กายสัมผัสระหว่างรอยต่อแห่งฤดูกาล จะมีผลต่อสุขภาพอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ดังนั้น จึงต้อง "กิน" เพื่อปรับ "ธาตุ" คนเราเลือกเวลาเกิดไม่ได้ หากเลือกกินได้
กิน-อยู่ถูกต้องตามธาตุเจ้าเรือน ชีวีสมดุล มีสุข...
ธาตุเจ้าเรือนกับอาหารประจำธาตุ
คนธาตุดิน : มักมีร่างกาย กล้ามเนื้อแข็งแรง ควรรับประทานผักผลไม้พื้นบ้านที่มีรสฝาด รสหวาน รสมัน
รสเค็ม เช่น มังคุด ฝรั่งดิบ ฟักทอง หัวปลี กล้วย มะละกอ เงาะ เผือก มัน ถั่วพลู ถั่วต่าง ๆ กะหล่ำปลี ผักกระเฉด น้ำนม น้ำอ้อย เกลือ ฯลฯ
คนธาตุน้ำ : มักมีรูปร่างสมส่วน ท้วมถึงอ้วน ผิวพรรณสดใส ควรรับประทานผักผลไม้พื้นบ้านรสเปรี้ยว ได้แก่ ส้มโอ สับปะรด มะเขือเทศ มะกรูด มะนาว ส้มเขียวหวาน ยอดมะขามอ่อน มะระ สะเดา ฯลฯ
คนธาตุลม : มักมีรูปร่างโปร่งบาง ไม่อ้วน ผิวหนังแห้ง ควรรับประทานอาหารรสเผ็ดร้อน เช่น กะเพรา โหระพา ตะไคร้ พริกไทย กระชาย ขิง ข่า กระเทียม ขึ้นฉ่าย ยี่หร่า ฯลฯ
คนธาตุไฟ : มักมีรูปร่างผอม ผิวคล้ำ ตกกระ กล้ามเนื้อกระดูกหลวม ควรรับประทาน! อาหารรสขม รสเย็น
รสจืด เช่น ผักบุ้ง ใบตำลึง ใบบัวบก สะเดา ขี้เหล็ก หัวผักกาด ฟักเขียว แตงกวา คะน้า บวบ มะเขือ แตงโม ฯลฯ
ไฟล์แนบ
-
Greek_sa003.jpg 200.97K
80 ดาวน์โหลด
ด้วยรักจากใจ ด้วยห่วงใย จากใจจริง
