ดูกรภิกษุทั้งหลาย .............
บุคคล ๒ จำพวกนี้หาได้ยากในโลก
บุพพการีบุคคล ๑
กตัญญูกตเวทีบุคคล ๑
บุพการี หมายถึง บุคคลผู้ทำอุปการะก่อน คือผู้มีพระคุณ ได้แก่ มารดาบิดา ครูอาจารย์ เป็นต้น
กตัญญุตา หมายถึง ความเป็นคนกตัญญู, ความเป็นผู้รู้คุณท่าน
กตัญญูกตเวที หมายถึง ผู้รู้อุปการะที่ท่านทำแล้วและตอบแทน แยกออกเป็น ๒ คือ
กตัญญู = รู้คุณท่าน
กตเวที = ตอบแทนหรือสนองคุณท่าน;
ความกตัญญูกตเวทีว่าโดยขอบเขต แยกได้เป็น ๒ ระดับ คือ
๑. กตัญญูกตเวทีต่อบุคคลผู้มีคุณความดีหรืออุปการะต่อตนเป็นส่วนตัว อย่างหนึ่ง
๒. กตัญญูกตเวทีต่อบุคคลผู้ได้บำเพ็ญคุณประโยชน์หรือมีคุณความดีเกื้อกูลแก่ส่วนรวม
ใน เดือน นี้ เป็น เดือน ของ การ ไหว้ ครู
แทบ จะ ทุก ที่ ใน สถาน ศึก ษา
ถือ ว่า เป็น วัน สำ คัญ ที่ สุด วัน หนึ่ง
ใน การ ตอบ แทน พระ คุณ ครู
โดย พร้อม เพียง กัน
ปาเจรา จริยา โหนฺติ คุณุตฺตรา นุสาสกา...
หิ้ง ห้ อ ย น้ อ ย รู้ คุ ณ พ ร ะ อ า ทิ ต ย์
ด้ ว ย ด ว ง จิ ต น้ อ ม นำ ธ ร ร ม ศึ ก ษ า
จ ะ ฝึ ก ฝ น คิ ด พู ด ทำ ด้ ว ย ปั ญ ญ า
ก ร า บ บู ช า คุ ณ ค รู ผู้ ป ร า นี
ก ตั ญ ญู รู้ คุ ณ ค รู ผู้ ฝึ ก ฝ น
อุ ทิ ศ ต น ข จั ด เ ข ล า ไ ม่ ถ อ ย ห นี
ใ จ เ ม ต ต า เ ผื่ อ แ ผ่ ใ ห้ ศิ ษ ย์ ดี
ค อ ย บ่ ม ชี้ แ น ะ ป ร ะ โ ย ช น์ เ ห็ น โ ท ษ ภั ย
เ ฝ้ า อ บ ร ม ส อ น สั่ ง ไม่ ป ก ปิด
ช่ ว ย ข จั ด ค ว า ม มื ด มิ ด ใ ห้ ส ล า ย
ผู้ เ ผ ย แ ผ่ คำ ส อ น พ ร ะ จ อ ม ต รั ย
ผู้ ฝึ ก ต น ข น สั ต ว์ ให้ ไป นิ พ พ า น
ข อ อำ น า จ บ า ร มี พ ร ะ สั ม ม า
จ ง ป ก ปั ก รั ก ษ า ค รู สุ ข สั น ต์
ใ ห้ ห ยุ ด ใ จ ไ ด้ ส นิ ท พิ ชิ ต ม า ร
ต า ม ติ ด ค รู อ า จ า ร ย์ ต ล อ ด ไ ป
