อุบาสก แปลว่า ผู้นั่งใกล้ชิดพระรัตนตรัย หมายถึง ผู้ใกล้ชิดพระพุทธศาสนา ผู้นับถือศาสนาอย่างมั่นคง ถ้าเป็นหญิง ใช้ว่า อุบาสิกา
อุบาสก เรียกกร่อนไปว่า ประสก คำว่า อุบาสิกา เรียกกร่อนไปว่า สีกา ก็มี, เรียก ชายหญิง ที่รักษา อุโบสถศีล โดยค้างคืนที่วัดในวันพระว่า อุบาสกอุบาสิกา
อุบาสกอุบาสิกา ปกติหมายถึงชาวบ้านทั่วไปที่นับถือ พระพุทธศาสนา บำเพ็ญบุญในพระพุทธศาสนา ไปวัดทำบุญให้ทาน ถือศีล อุปถัมภ์บำรุงวัด ช่วยเหลือกิจการของวัดเป็นประจำ
ที่มา : คลิ๊กที่นี้
(๒๔๗) อุบาสกธรรม ๕ (ธรรมของอุบาสกที่ดี, สมบัติหรือองค์คุณของอุบาสกอย่างเยี่ยม — qualities of an excellent lay disciple)
- มีศรัทธา (to be endowed with faith)
(๒๔๘) อุบาสกธรรม ๗ (ธรรมที่เป็นไปเพื่อความเจริญของอุบาสก — qualities conducive to the progress of a lay disciple)
- ไม่ขาดการเยี่ยมเยือนพบปะพระภิกษุ (not to fail to see the monks)
- ไม่ละเลยการฟังธรรม (not to neglect to hear the Teaching)
- ศึกษาในอธิศีล (to train oneself in higher virtue)
- มากด้วยความเลื่อมใสในภิกษุทั้งหลาย ทั้งที่เป็นเถระ นวกะ และปูนกลาง (to be full of confidence in the monks, whether elder, newly ordained or mid-term)
- ไม่ฟังธรรมด้วยตั้งใจจะคอยเพ่งโทษติเตียน (to listen to the Dhamma not in order to criticize)
- ไม่แสวงหาทักขิไณย์ภายนอกหลักคำสอนนี้ (not to seek for the gift-worthy outside of the Buddha’s teaching)
- กระทำความสนับสนุนในพระศาสนานี้เป็นเบื้องต้น คือ ขวนขวายในการอุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนา (to do his first service in a Buddhist cause)