การปฏิบัติธรรมสำหรับผู้ครองเรือน
โดย : พระมหาสมชาย ฐานวุฑฺโฒ
เจริญพร วันนี้มีคำถามจากคุณโยมท่านหนึ่งมาว่า ขอความกรุณาช่วยขยายความ คำว่า ปฏิบัติธรรมให้ด้วยค่ะ สำหรับผู้ครองเรือนควรทำตัวอย่างไร เมื่ออยู่ที่บ้านหากไม่มีโอกาสไปปฏิบัติที่วัด
คำว่า ปฏิบัติธรรมนี้ มีความหมายในเชิงกว้างก็หมายถึง การให้ทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา ส่วนความหมายเฉพาะก็หมายถึง การเจริญภาวนา นั่นคือการสวดมนต์ นั่งสมาธิ ศึกษาธรรมนั่นเอง หลักปฏิบัติง่ายๆ เมื่อเราอยู่ที่บ้าน คือ เช้าใดยังไม่ได้ให้ทาน เช้านั้นอย่าเพิ่งทานข้าว เพราะก่อนที่เราเองจะกินบุญเก่าเนี่ย เราต้องสร้างบุญใหม่ก่อน ถ้าเกิดว่าสะดวกก็ตักบาตรพระที่ท่านบิณฑบาตผ่านหน้าบ้าน หรือหากไม่มีพระผ่านหรือว่าจังหวะเวลาไม่ได้ เราก็หากระปุกมา แล้วก็ทำบุญใส่กระปุกทุกวัน พอวันพระหรือวันอาทิตย์ ไปวัด ก็เอาไปทำบุญที่วัด
ข้อที่สองคือ วันใดยังไม่ได้ตั้งใจรักษาศีลวันนั้นอย่าเพิ่งออกจากบ้าน เพราะอาจจะไปทำอะไรผิดๆพลาดๆเข้าเดี๋ยวจะไม่คุ้ม งั้นก่อนออกจากบ้าน เอาพระที่ห้อยคอใส่มือ หรือว่าพนมมือหน้าโต๊ะหมู่บูชา แล้วก็ว่า ปาณาติปาตาเวระมณีวันนี้หัวเด็ดตีนขาด ไม่ฆ่า ไม่เบียดเบียนใคร อทินนาทานาเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่ลักขโมย ไม่คดโกงใคร กาเมสุมิฉาจาระเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่เจ้าชู้ มุสาวาทาเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่โกหกใคร สุราเมระยะมะชะปะมาทะถานาเวรมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาด ไม่ดื่มสุรายาเมา ยาเสพติดทุกชนิด พรุ่งนี้ยังไม่รู้นะ เอารักษาศีลทีละวัน ละวัน สุดท้ายเราจะรักษาศีลได้ตลอดชีวิต
แล้วข้อที่สามคือ คืนใดยังไม่ได้สวดมนต์ ทำสมาธิภาวนา คืนนั้นอย่าเพิ่งเข้านอน เพราะแต่ละวันที่ผ่านไปเนี่ย เรามีเรื่องอะไรมากระทบใจเยอะเหลือเกิน ขับรถเขาปาดหน้า เราก็หงุดหงิดแล้ว ขึ้นรถเมล์ คนขับขับกระชาก กระเป๋าพูดไม่เพราะ เราก็หงุดหงิดนี้ เป็นต้นเนี่ย เราต้องเคลียใจให้เกลี้ยงเสียก่อน ด้วยการสวดมนต์เจริญภาวนา แล้วจะได้หลับอย่างเป็นสุข ตื่นเช้ามาก็มีความสดชื่นพร้อมทำงานในเช้าวันใหม่ ทาน ศีล ภาวนา นี่แหละ เป็นหลักการปฏิบัติธรรมประจำวัน ของชาวพุทธทุกคน เจริญพร
คำว่า ปฏิบัติธรรมนี้ มีความหมายในเชิงกว้างก็หมายถึง การให้ทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา ส่วนความหมายเฉพาะก็หมายถึง การเจริญภาวนา นั่นคือการสวดมนต์ นั่งสมาธิ ศึกษาธรรมนั่นเอง หลักปฏิบัติง่ายๆ เมื่อเราอยู่ที่บ้าน คือ เช้าใดยังไม่ได้ให้ทาน เช้านั้นอย่าเพิ่งทานข้าว เพราะก่อนที่เราเองจะกินบุญเก่าเนี่ย เราต้องสร้างบุญใหม่ก่อน ถ้าเกิดว่าสะดวกก็ตักบาตรพระที่ท่านบิณฑบาตผ่านหน้าบ้าน หรือหากไม่มีพระผ่านหรือว่าจังหวะเวลาไม่ได้ เราก็หากระปุกมา แล้วก็ทำบุญใส่กระปุกทุกวัน พอวันพระหรือวันอาทิตย์ ไปวัด ก็เอาไปทำบุญที่วัด
ข้อที่สองคือ วันใดยังไม่ได้ตั้งใจรักษาศีลวันนั้นอย่าเพิ่งออกจากบ้าน เพราะอาจจะไปทำอะไรผิดๆพลาดๆเข้าเดี๋ยวจะไม่คุ้ม งั้นก่อนออกจากบ้าน เอาพระที่ห้อยคอใส่มือ หรือว่าพนมมือหน้าโต๊ะหมู่บูชา แล้วก็ว่า ปาณาติปาตาเวระมณีวันนี้หัวเด็ดตีนขาด ไม่ฆ่า ไม่เบียดเบียนใคร อทินนาทานาเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่ลักขโมย ไม่คดโกงใคร กาเมสุมิฉาจาระเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่เจ้าชู้ มุสาวาทาเวระมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาดไม่โกหกใคร สุราเมระยะมะชะปะมาทะถานาเวรมณี วันนี้หัวเด็ดตีนขาด ไม่ดื่มสุรายาเมา ยาเสพติดทุกชนิด พรุ่งนี้ยังไม่รู้นะ เอารักษาศีลทีละวัน ละวัน สุดท้ายเราจะรักษาศีลได้ตลอดชีวิต
แล้วข้อที่สามคือ คืนใดยังไม่ได้สวดมนต์ ทำสมาธิภาวนา คืนนั้นอย่าเพิ่งเข้านอน เพราะแต่ละวันที่ผ่านไปเนี่ย เรามีเรื่องอะไรมากระทบใจเยอะเหลือเกิน ขับรถเขาปาดหน้า เราก็หงุดหงิดแล้ว ขึ้นรถเมล์ คนขับขับกระชาก กระเป๋าพูดไม่เพราะ เราก็หงุดหงิดนี้ เป็นต้นเนี่ย เราต้องเคลียใจให้เกลี้ยงเสียก่อน ด้วยการสวดมนต์เจริญภาวนา แล้วจะได้หลับอย่างเป็นสุข ตื่นเช้ามาก็มีความสดชื่นพร้อมทำงานในเช้าวันใหม่ ทาน ศีล ภาวนา นี่แหละ เป็นหลักการปฏิบัติธรรมประจำวัน ของชาวพุทธทุกคน เจริญพร
รับชมวิดีโอ