เลิกกันแล้วแต่ยังไม่ได้หย่า แล้วไปมีสามีใหม่ผิดศีลข้อสามหรือเปล่า

คำถาม : โยมได้แต่งงานกับชาวเนเธอร์แลนด์มีบุตรได้หนึ่งคน ต่อมาสามีของโยมติดกัญชา โยมจึงพาลูกสาวหนีแล้วมาอยู่กับพี่สาวที่สวิตเซอร์แลนด์และได้พบสามีคนปัจจุบัน ตอนที่โยมหนีมาโยมยังไม่ได้หย่าขาดทางกฎหมายกับสามีเก่า แต่โยมได้อยู่กินกับสามีใหม่จนมีลูกหนึ่งคน คำถามคือ ตั้งแต่โยมหนีมาโยมได้ถือว่าภาวะความเป็นสามีภรรยากับสามีเก่าสิ้นสุดลงแล้ว อย่างนี้ถือว่าโยมทำผิดศีลข้อสามหรือเปล่าคะ ถ้าผิดต้องแก้อย่างไร?

พระอาจารย์ : คุณโยม เรื่องการจดทะเบียนหรืออื่นๆ เป็นเรื่องธรรมเนียมสังคมในยุคสมัยนั้นๆ ถ้าในสมัยพุทธกาลก็ไม่มีการจดทะเบียนนะ หรือแม้ในชนบทไทยหรือในประเทศต่างๆ อีกหลายๆ ประเทศ เรียกว่ามีการทำพิธีแต่งงาน ไปสู่ขอเรียบร้อยพ่อแม่รับทราบแล้วก็มีพิธีแต่งงานกัน บางคนไม่ได้จดทะเบียนก็มีนะ แม้ในกรุงไม่ต้องชนบทเดี๋ยวนี้อยู่กินกัน หลายๆ คนก็ไม่ได้จดทะเบียนเพราะว่าเพื่อผลทางธุรกิจ เพราะถ้าเกิดจดทะเบียนทางกฎหมายถือว่ามีส่วนร่วมกันแล้วผูกพันกันแล้ว แต่ถ้าเกิดไม่จดทะเบียนผลในทางกฎหมายยังไม่ชัดเจน ก็สามารถแยกกันดำเนินธุรกิจได้อย่างนี้เป็นต้น

แต่นั่นก็เป็นเรื่องกฎหมาย แต่ความจริงคือถือที่พฤติกรรมเป็นหลัก คนยังไม่ได้จดทะเบียนแล้วก็อยู่กินกันผิดศีลกาเมไหม ไม่ผิด เพราะพ่อแม่ทุกคนรับรู้รับทราบ ตรงนี้เป็นหัวใจสำคัญ แต่ถ้าเกิดแอบไปจดทะเบียนกันสองคนแต่พ่อแม่เขาไม่รู้ หนีตามกันไปแล้วไปจดทะเบียน ก็ถือว่ายังเข้าข่ายผิดศีลกาเมอยู่นะ ต้องให้พ่อแม่ญาติพี่น้องเขารับรู้รับทราบด้วย อย่างนี้หัวใจสำคัญอยู่ตรงนี้มากกว่า ของคุณโยมก็คล้ายๆ กัน ถ้าหากว่าทั้งสองฝ่ายรับรู้กันแล้วว่าเราแยกทางกัน ผลตรงนั้นแรงกว่าเรื่องของการจดทะเบียน แต่ว่าถ้าเกิดจะให้สบายใจก็ไปดำเนินเรื่องหย่าอะไรให้เรียบร้อยด้วย ก็จะได้ทั้งพฤตินัยและนิตินัยก็ยิ่งดีที่สุด เจริญพร