ทบทวนฝันในฝัน วันที่ 9 มกราคม พ.ศ.2555
อานิสงส์การถือธุดงควัตร (ภาคพิเศษ) ตอนที่ 2
อานิสงส์การถือธุดงควัตร (ภาคพิเศษ) ตอนที่ 2เรียบเรียงจากรายการโรงเรียนอนุบาลฝันในฝันวิทยาการฉันภัตตาหารเพียงมื้อเดียวต่อวันเท่านั้นโดยพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์หรืออย่างเข้มงวด5. เอกาสะนิกังคะ คือ ถือการฉันในอาสนะเดียวเป็นวัตรหรือที่เรียกกันว่า ฉันเอกา หมายถึง
การฉันภัตตาหารเพียงมื้อเดียวต่อวันเท่านั้นโดยพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์หรืออย่างเข้มงวด จะรับภัตตาหารเฉพาะในช่วงก่อนที่จะลงมือฉันเท่านั้น เมื่อเริ่มลงมือฉันภัตตาหารแล้ว จะรับได้แต่เภสัช หรือยารักษาโรค เช่น เนยใส, เนยข้น, น้ำมัน, น้ำผึ้ง และน้ำอ้อย เป็นต้นสำหรับพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างกลาง สามารถที่จะรับภัตตาหารจากญาติโยมเพิ่มได้ตราบเท่าที่ภัตตาหารในบาตรยังไม่หมด เพื่อเป็นการรักษาศรัทธาญาติโยม แต่จะรับเท่าที่ตัวเองพอฉันหมด หรือพูดง่ายๆ ว่า ประมาณในการฉัน นั่นเองส่วนพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างเบา สามารถที่จะรับภัตตาหารจากญาติโยมเพิ่มได้ตราบเท่าที่ยังไม่ลุกจากอาสนะเพื่อจะได้ไม่ติดในรสชาติอาหารสำหรับวัตถุประสงค์ของการถือธุดงควัตรข้อนี้นั้น ก็เป็นไปเพื่อ1. กำจัดความอึดอัดหรือความแน่นท้องอันเนื่องมาจากการฉันภัตตาหารมากเกินไปซึ่งก็จะทำให้ร่างกายเบาสบาย กระปรี้กระเปร่า สดชื่น และสามารถบำเพ็ญสมณธรรมอย่างสะดวกสบาย2. เพื่อจะได้ไม่ติดในรสชาติอาหาร3. ฝึกให้เราเป็นผู้มีความมักน้อย เป็นต้นการนำภัตตาหารคาวหวานที่จะฉันทั้งหมดมาใส่รวมกันไว้ในบาตร แล้วจึงจะฉันภัตตาหารเหล่านั้น6. ปัตตะปิณฑิกังคะคือ ถือการฉันในบาตรเป็นวัตร หรือที่เรียกกันว่า ฉันสำรวม หมายถึง การนำภัตตาหารคาวหวานที่จะฉันทั้งหมดมาใส่รวมกันไว้ในบาตร แล้วจึงจะฉันภัตตาหารเหล่านั้น โดยพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์ หรือ อย่างเข้มงวดจะนำภัตตาหารทั้งหมดมาคลุกเคล้าใส่รวมลงไปในบาตร ซึ่งภัตตาหารที่นำมารวมกันในบาตรนี้จะแยกส่วนที่ฉันไม่ได้เช่นก้างปลา หรือกระดูกไก่ เป็นต้น ออกแล้ว จากนั้น ก็จะฉันภัตตาหารเหล่านั้นจนหมด โดยไม่ทิ้งเศษอาหารใดๆ เลย ยกเว้นแต่กากอ้อยเท่านั้นสำหรับพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างกลาง สามารถที่จะใช้มือข้างหนึ่งแยกภัตตาหารแต่ละอย่างภายในบาตรได้ เพื่อให้ภัตตาหารดูน่าฉันขึ้นและเพื่อให้รสชาติอาหารแต่ละอย่างไม่ปนกันมากเกินไป ส่วนพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างเบา สามารถที่จะใช้มือ
ทั้งสองแยกภัตตาหารแต่ละอย่างภายในบาตรได้ไม่ต้องลำบากในการจัดเตรียมและรักษาภาชนะทั้งหลายสำหรับวัตถุประสงค์ของการถือธุดงควัตรข้อนี้นั้น ก็เป็นไปเพื่อ1. จะได้ไม่ติดในรสชาติอาหาร2. ฝึกให้เราเป็นผู้รู้จักประมาณในการฉัน3.ไม่ต้องลำบากในการจัดเตรียมและรักษาภาชนะทั้งหลาย4. ฝึกให้เราเป็นผู้มีความมักน้อย เป็นต้นถือการห้ามภัตรที่ถวายภายหลังเป็นวัตรหมายถึง การไม่ฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มในภายหลัง7.ขะลุปัจฉาภัตติกังคะ คือ ถือการห้ามภัตรที่ถวายภายหลังเป็นวัตรหมายถึง การไม่ฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มในภายหลังนั่นเอง แต่สามารถที่จะรับเพื่อรักษาศรัทธาของญาติโยมได้ โดยพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์ หรือ อย่างเข้มงวด เมื่อกลืนภัตตาหารคำแรกลงไปแล้ว จะไม่ฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มอีกเลย แต่สามารถที่จะรับเพื่อรักษาศรัทธาของญาติโยมได้สำหรับพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างกลาง สามารถที่จะรับและฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มได้เรื่อยๆ ตราบเท่าที่ยังไม่ได้กำหนดใจว่า “ จะห้ามภัตร หรือ คิดว่าภัตรในบาตรเพียงพอสำหรับตัวเองแล้ว” แต่เมื่อใดที่เริ่มกำหนดใจว่า “ จะห้ามภัตร ” เมื่อนั้น ก็จะไม่ฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มอีกเลย แต่สามารถที่จะรับเพื่อรักษาศรัทธาของญาติโยมได้ ส่วนพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างเบา สามารถที่จะรับและฉันภัตตาหารที่ญาติโยมนำมาถวายเพิ่มได้เรื่อยๆตราบเท่าที่ยังไม่ลุกจากอาสนะฝึกให้เราเป็นผู้ไม่สะสมอามิส หรือสิ่งของที่เกินความจำเป็นสำหรับวัตถุประสงค์ของการถือธุดงควัตรข้อนี้นั้น ก็เป็นไปเพื่อ1. กำจัดความอึดอัดหรือความแน่นท้องที่จะเกิดขึ้นจากการฉัน2. ฝึกให้เราเป็นผู้ไม่สะสมอามิส หรือสิ่งของที่เกินความจำเป็น3. กำจัดความความโลภ หรือความอยากได้ในภัตตาหาร4. ฝึกให้เราเป็นผู้มีความมักน้อยและสันโดษ คือมีความยินดีในภัตตาหารที่เกิดขึ้นแล้วแก่ตน เป็นต้นถือการอยู่ป่าเป็นวัตรหมายถึง การพักอาศัยอยู่แต่ในป่าเท่านั้น โดยจะไม่เข้าไปพักอาศัยอยู่ในหมู่บ้านเลย8. อารัญญิกังคะ คือ ถือการอยู่ป่าเป็นวัตรหมายถึง การพักอาศัยอยู่แต่ในป่าเท่านั้น โดยจะไม่เข้าไปพักอาศัยอยู่ในหมู่บ้านเลย ซึ่งพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์ หรือ อย่างเข้มงวดจะต้องรับอรุณหรือพักอาศัยอยู่ในป่าตลอดทั้งปีสำหรับพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างกลาง สามารถที่จะพักอาศัยอยู่ในเสนาสนะ หรือ ที่พัก บริเวณชายป่าซึ่งอยู่ใกล้กับหมู่บ้านได้ 4 เดือนในช่วงฤดูฝนแต่จะต้องพักอาศัยอยู่ในป่าตลอด 8 เดือนในช่วงฤดูร้อนและฤดูหนาวส่วนพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างเบา สามารถที่จะพักอาศัยอยู่ในเสนาสนะ หรือ ที่พัก บริเวณชายป่าซึ่งอยู่ใกล้กับหมู่บ้านได้ 8 เดือนในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว แต่จะต้องพักอาศัยอยู่ในป่าตลอด 4 เดือนในช่วงฤดูร้อนกำจัดความคิดฟุ้งซ่านไปในเรื่องราวต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น เรื่องรูป, เสียง, กลิ่น, รส และสัมผัสสำหรับวัตถุประสงค์ของการถือธุดงควัตรข้อนี้นั้น ก็เป็นไปเพื่อ1. เพิ่มพูนความก้าวหน้าของสมาธิ(Meditation) คือ ทำสมาธิที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น และรักษาสมาธิที่เกิดขึ้นแล้วให้เจริญก้าวหน้ายิ่งๆ ขึ้นไป2. ฝึกให้เราเป็นผู้มีใจมั่นคง ไม่หวั่นหวั่น และปราศจากความสะดุ้งกลัว3. กำจัดความคิดฟุ้งซ่านไปในเรื่องราวต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น เรื่องรูป, เสียง, กลิ่น, รส และสัมผัส เป็นต้น4. กำจัดความรู้สึกอาลัยห่วงใย และความยึดมั่นถือมั่นในชีวิตเป็นต้นถือการอยู่โคนไม้เป็นวัตร หมายถึง การพักอาศัยอยู่ใต้ต้นไม้เท่านั้น โดยเว้นจากการเข้าไปพักอาศัยอยู่ในที่ที่มีหลังคามุงบัง9. รุกขะมูลิกังคะ คือ ถือการอยู่โคนไม้เป็นวัตร หมายถึง การพักอาศัยอยู่ใต้ต้นไม้เท่านั้น โดยเว้นจากการเข้าไปพักอาศัยอยู่ในที่ที่มีหลังคามุงบัง โดยพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างอุกฤษฏ์ หรือ อย่างเข้มงวด เมื่อเลือกต้นไม้ได้แล้ว จะต้องกวาดทำความสะอาดบริเวณโคนไม้ด้วยตัวเองสำหรับพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างกลาง สามารถที่จะเรียกผู้มีบุญที่ผ่านมาในบริเวณนั้น ให้มาช่วยกวาดทำความสะอาดบริเวณโคนไม้ ซึ่งเป็นที่พักของตัวเอง ได้ส่วนพระภิกษุที่ถือปฏิบัติอย่างเบา สามารถที่จะเรียกคนงานในวัดหรือสามเณรให้มาช่วยกวาดทำความสะอาดและก่อสร้างที่พักบริเวณใต้ต้นไม้ได้ เช่น ปรับพื้นที่ให้ราบเรียบเสมอกัน, เกลี่ยทราย และทำรั้วเป็นต้นการพิจารณาเห็นว่าสิ่งทั้งหลายมีความไม่เที่ยง คือ มีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และก็เสื่อมสลายไปเป็นธรรมดาสำหรับวัตถุประสงค์ของการถือธุดงควัตรข้อนี้นั้น ก็เป็นไปเพื่อ1. เพิ่มพูนอนิจจสัญญา หรือ การพิจารณาเห็นว่าสิ่งทั้งหลายมีความไม่เที่ยง คือ มีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และก็เสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ที่เป็นเช่นนี้ก็เป็นเพราะ เราจะได้เห็นถึงความเปลี่ยนแปลงของใบไม้และต้นไม้อยู่ตลอดเวลา2. กำจัดความตระหนี่หรือความยึดติดในเสนาสนะ และขจัดความเพลิดเพลินยินดีในงานก่อสร้าง3. ฝึกให้เราเป็นผู้มีความมักน้อย เป็นต้นส่วนว่า ธุดงควัตรข้อต่อไปจะมีรายละเอียดเป็นอย่างไรนั้นเราก็คงจะต้องมาติดตามกันต่อในตอนต่อไป
http://goo.gl/g256z