มองปมปัญหาขัดขาแอนิเมชั่นไทย แก้ไขได้หรือยังหลงทาง?

หลังจากได้ชมภาพยนตร์แอนิเมชั่นและฝีมือการทำคอมพิวเตอร์กราฟิกหรือ CG ฝีมือคนไทยผ่านทางจอเงินและจอแก้วเรื่องแล้วเรื่องเล่าไม่ว่าจะเป็น ก้านกล้วย ปังปอนด์ สุดสาคร ฯลฯ รวมถึงเกมออนไลน์สัญชาติไทยหลายต่อหลายเกม ไม่นับงานเอาท์ซอร์สจากต่างประเทศอีกมากมาย ประกอบกับผลงานในเวทีประชันฝีมือต่างๆ ที่งัดเอาความสามารถของคลื่นลูกใหม่ทั้งในรั้วมหาวิทยาลัยและ

“คน” เป็นปัจจัยสำคัญประการแรกที่ทุกวงการให้ความสำคัญ ในส่วนนี้ อาจารย์ไมเคิล ปริพล ตั้งตรงจิต คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ในฐานะเบ้าหลอมบุคลากรป้อนเข้าสู่อุตสาหกรรม ให้มุมมองในภาพรวมว่า ปัจจุบันพัฒนาการแอนิเมชั่นของไทยดีขึ้นมาก เห็นได้ว่าฝีมือของคนไทยก้าวหน้าขึ้น พร้อมกับที่หลายมหาวิทยาลัยก็เริ่มให้ความสำคัญกับแอนิเมชั่น โดยเปิดเป็นสาขาหรือวิชาเรียนเพิ่ม ตัวอาจารย์ผู้สอนก็มีความเชี่ยวชาญและมีการดึงบุคลากรจากต่างชาติเข้ามา ทำให้พัฒนาการในส่วนของบุคลากรเป็นไปอย่างรวดเร็ว

“สิ่งที่ลำบากก็คือ ในช่วงต้น ภาคส่วนต่างๆ รวมทั้งสื่อทั่วไปยังไม่คุ้นกับแอนิเมชั่น บุคลากรที่มีความสามารถจึงทำงานได้ยาก และไม่มีช่องทางในการนำเสนอ แต่ขณะนี้กลับตรงกันข้าม ทุกสื่อเปิดรับแอนิเมชั่นจึงกลายเป็นว่าสถานการณ์ตอนนี้คือขาดคน แต่ก็เชื่อว่าอีก 1-2 ปี จะมีทรัพยากรบุคคลเข้าไปในตลาดมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่าแอนิเมชั่นไทยจะโกอินเตอร์ได้ในทันทีทันใด เพราะต้องอาศัยเวลาสักระยะหนึ่ง” คณบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี กล่าวเสริม

นายธนพงษ์ ณ ระนอง รองผู้อำนวยการส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ ซิป้า กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ในฐานะองค์กรเจ้าภาพจากทางภาครัฐที่ทำหน้าที่สนับสนุน

ดังนั้น ซิป้า จึงเข้ามาส่งเสริมด้านการตลาดและหาแหล่งงานป้อนเข้าอุตสาหกรรมแอนิเมชั่น เช่น การหาเวทีหรือช่องทางจับมือกับต่างชาติที่เป็นผู้ซื้อ หรือ เป็นแหล่งผลิตงานแอนิเมชั่นให้คนไทยได้มีโอกาสแสดงผลงาน อันจะนำไปสู่ความร่วมมือทางธุรกิจระหว่างผู้ผลิตในไทยกับต่างประเทศ โดยขณะนี้ ซิป้ามีความร่วมมือในลักษณะดังกล่าวในหลายประเทศ อาทิ เกาหลี ญี่ปุ่น สิงคโปร์ มาเลเซีย นิวซีแลนด์ และล่าสุด คือ ประเทศฝรั่งเศส

รอง ผอ.ซิป้า เชื่อว่า การส่งเสริมให้เกิดการจับคู่ทางธุรกิจนี้จะทำให้หลายบริษัทได้รับประโยชน์ และสำหรับสถานการณ์ในขณะนี้ ต่างประเทศเริ่มเห็นความสำคัญของแอนิเมชั่นไทย โดยเฉพาะในกลุ่มทวีปเอเชียที่ไทยเริ่มเป็นที่รู้จักและกำลังขยายไปสู่นิวซีแลนด์และยุโรป ส่วนคู่แข่งในระดับเดียวกันกับประเทศไทยที่มีบทบาทขึ้นมาก็มีเช่นกัน อาทิ ฟิลิปปินส์และอินเดียที่เปิดรับงานเอาท์ซอร์สอยู่

ย้อนกลับมาฟังเสียงของคนในอุตสาหกรรมแอนิเมชั่นกันบ้าง นายสุรเชษฐ เฑียรบุญเลิศรัตน์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท บลู-แฟรี่ จำกัด และกรรมการฝ่ายต่างประเทศ สมาคมผู้ประกอบการแอนิเมชั่นและคอมพิวเตอร์กราฟิกส์ไทย หรือ แทคก้า (TACGA) ให้ความเห็นในเรื่องนี้ว่า ปัญหาด้านเงินทุนนั้น เกิดจากนักลงทุนทั่วไปไม่ค่อยอยากเข้ามาเล่น ทุนในประเทศไม่ต้องการเอาเงินมาจมกับโครงการที่ต้องใช้ระยะเวลาในการทำนานๆ และไม่รู้ว่าอนาคตจะขายได้หรือไม่ ในขณะที่แอนิเมชั่นเป็นงานที่ต้องอาศัยระยะเวลา ดังนั้น ปัญหาเรื่องเงินทุนจึงเป็นความยากลำบากของคนทำแอนิเมชั่น มีแต่บริษัทใหญ่ๆ เท่านั้นที่จะอยู่ได้

ด้าน บริษัท อิมเมจิแม็กซ์ จำกัด ยักษ์ใหญ่ในวงการแอนิเมชั่นไทยที่นำร่องบุกเบิกอุตสาหกรรมเป็นรายแรกๆ นายศักดิ์ศิริ คชพัชรินทร์ ซีอีโอของอิมเมจิแม็กซ์ ให้ความเห็นว่า การสนับสนุนของทางภาครัฐเกี่ยวกับความพยายามในการจับคู่ทางธุรกิจก็เป็นสิ่งที่ดี แต่ขณะเดียวกันในความเป็นจริงก็เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากสำหรับการทำให้ทุกอย่างลงตัว ไม่ว่าจะเป็นบริษัทที่จะมาทำธุรกิจร่วมกัน หรือว่าเงินทุน ยกตัวอย่างเช่น ในการออกบูธตามงานแสดงต่างๆ ในต่างประเทศ แต่ละงานมีอยู่มากมายหลายบูธ เจอฝรั่งหลายคน แต่ก็ยากมากที่จะรู้ว่าฝรั่งคนนั้นเป็นใคร หรือยากมากที่จะมีคนเดินมาเจอผลงานแล้วถูกใจ เกิดการเจรจาธุรกิจกันเลย

ซีอีโอ บริษัท อิมเมจิแม็กซ์ เสริมเรื่องปัญหาเงินทุนด้วยว่า อุตสาหกรรมแอนิเมชั่นมีต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูง ถ้าองค์ประกอบด้านเงินทุนไม่เอื้อก็เกิดผลงานได้ยาก และส่วนใหญ่แล้ว คนไทยยังไม่เข้าใจรูปแบบหรือกระบวนการผลิตของอุตสาหกรรมแอนิเมชั่น การขออนุมัติหรือการสนับสนุนด้านการเงินยังไม่เอื้อต่อการทำธุรกิจเท่าใดนัก หรือแม้แต่การนำเสนอผลงานก็ต้องรอให้ผลิตงานไปให้เห็นก่อนจึงจะรับซื้อ ทำให้ไม่มีเงินไปลงทุนผลิตแอนิเมชั่นดีๆ ออกมา

ท้ายที่สุด เพื่อให้อุตสาหกรรมแอนิเมชั่นไทยก้าวไปอย่างถูกทิศทางมากขึ้น นายศักดิ์ศิริ ผู้คร่ำหวอดในวงการแอนิเมชั่น และเติบโตมาจากจุดเล็กๆ เช่นเดียวกับบริษัทแอนิเมชั่นอื่นๆ ให้มุมมองสำหรับผู้ผลิตผลงานคนไทยด้วยกันเกี่ยวกับปัญหาจุดเล็กๆ ที่หลายคนอาจมองข้าม แต่เป็นจุดสำคัญในการเริ่มต้นสร้างสรรค์ผลงานว่า ความเข้าใจในส่วนของการนำเสนอความเป็นไทยแล้วฝรั่งชอบนั้นไม่จริงเสมอไป แต่การสร้างสรรค์ผลงานในลักษณะที่มีความเป็นสากลจึงสำคัญ อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่าการสร้างงานที่มีความเป็นไทยไม่ใช่สิ่งที่ดี และควรอย่างยิ่งที่จะรักษาไว้

ที่มา-