โดย พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทัตตชีโว)เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMCคำถาม: การนั่งสมาธิแม้ว่าจะนั่งเป็นเดือนเป็นปี แต่ไม่สามารถทำใจให้นิ่ง หรือนึกภาพดวงแก้วได้เลย การที่พยายามนั่งแล้วมีผลเช่นนี้ พอจะมีอานิสงส์บ้างไหมคะ ?
การนั่งสมาธิถ้าทำใจให้นิ่งได้ก็จะได้บุญมากคำตอบ: มีซิ อย่างน้อยที่สุด ตอนนั่งก็ไม่ได้ทำความชั่วใดๆ ถึงแม้กำหนดนิมิตยังไม่ได้ แต่ศีล ๕ ของเราครบ ศีล ๘ ก็ครบ รักษาศีลได้ครบหมดก็ได้บุญตามส่วน แต่แน่นอนถ้ากำหนดนิมิตได้ ทำใจให้นิ่งได้ก็จะได้บุญมากขึ้น แต่ถึงจะกำหนดไม่ได้ ก็ได้บุญไปตามส่วน ที่ไม่ได้เลยเป็นไม่มีหรอกคำถาม: หลวงพ่อครับ เวลานั่งสมาธิแล้วก็มีพระคอยพูดสั่งสอนไปด้วยตามพระวินัยเล่ม ๓ นักธรรมเอก บอกว่ากรรมมัฏฐาน ๒ ข้อ คือ ๑. สมถกรรมมัฏฐาน ๒. วิปัสสนากรรมมัฏฐาน ต้องใช้สถานที่ซึ่งเงียบสงัด สงบ เพื่อจะให้ถึงซึ่งพระนิพพาน การทีมีซึ่งเงียบสงัด สงบ เพื่อจะให้ถึงซึ่งพระนิพพาน การที่มีพระคอยพูดสั่งสอน จะเงียบสงัดได้อย่างไรล่ะครับ ?
คำตอบ: เวลาฝึกสมาธิ พวกเราที่วัดพระธรรมกายเคยทำมาแล้ว แบบต่างคนต่างนั่งเงียบไม่พูดไม่จา ใครจะเป็นใครจะตายไม่รับรู้ แต่อย่างไรก็ตามขอให้ได้รู้ไว้อย่างหนึ่งว่า ผู้ที่เข้าถึงธรรมกายนั้นเมื่อฝึกได้ถูกส่วนใจจรดเข้าศูนย์กลางกายได้แล้ว เพียงแต่กล่าวนำในการทำสมาธิไม่กี่ประโยค ก็สามารถน้อมใจผู้ที่นั่งสมาธิอยู่ด้วยให้ปล่อยใจตาม แล้วตกศูนย์กลางกายเป็นสมาธิได้ง่ายคนส่วนมากมักเข้าใจว่า นั่งสมาธิต้องนั่งหลับตานิ่ง ใครมากระทบตัวสักนิดหรือมีเสียงรบกวนก็ไม่ได้คนส่วนมากมักเข้าใจกันว่า ผู้ที่นั่งสมาธิจะต้องนั่งหลับตานิ่งใครมากระทบตัวสักนิดก็ไม่ได้ มีเสียงรบกวนก็ไม่ได้ ขอบอกว่าไม่ต้องถึงขนาดนั้นหรอก ความจริงไม่ว่าจะอยู่ในท่านั่ง นอน ยืน เดิน เราก็ทำสมาธิได้ มีเสียงรบกวนก็ทำได้ บางครั้งการนั่งสมาธิที่มีท่านที่ทำสมาธิได้แล้วเป็นผู้กล่าวนำ แล้วเราเอาใจจรดศูนย์กลางกายปล่อยใจไปตามเสียงของท่าน เราสามารถเป็นสมาธิได้ดีกว่านั่งคนเดียวเสียด้วยซ้ำใครที่ชอบอ่านตำรา เคยพบบ้างไหมว่าในระหว่างเวลาที่พระสัมมาสัมพุทะเจ้าเสด็จประกาศพระศาสนา ในที่หลายๆ แห่ง มีผู้ทำสมาธิปล่อยใจตามกระแสเสียง ที่ทรงแสดงธรรมลุ่มลึกไปตามลำดับ จนกระทั่งบรรลุธรรมเป็นพระอริยบุคคลระดับต่างๆ กันครั้งละเป็นจำนวนไม่น้อย เพราะฉะนั้นเสียงสอนวิธีทำสมาธิ ไม่ได้เป็นอุปสรรคในการเข้าถึงธรรมเลยคำถาม: การนั่งสมาธิ เห็นบางคนต้องทนนั่งหลายๆ ชั่วโมง ใจจึงจะสงบได้ บางคนเดี๋ยวก็ได้ ทำไมจึงแตกต่างกันครับ ?
คำตอบ: คืออย่างนี้ จะไม่ขอใช้คำว่าใครมีบุญเก่าบุญใหม่มากกว่ากัน แต่จะใช้คำว่า ใครที่ปกติ เป็นคนไม่เจ้าอารมณ์ เป็นคนที่ไม่เอาแต่ใจตัวเอง ไม่ทำตามแต่ใจอยาก เป็นคนมีเหตุผล คนประเภทนี้เมื่อถึงเวลาทำสมาธิ จะประคองใจให้หยุดให้นิ่งได้ง่ายเมื่อใดที่เราขจัดความเจ้าอารมณ์ออกไปจากใจได้ เมื่อนั้นความดีงามต่างๆ ก็จะปรากฎแก่เรา แม้แต่การนั่งสมาธิก็จะประสบผลสำเร็จโดยง่ายสำหรับท่านที่ประคองใจให้หยุดให้นิ่งไม่ค่อยจะได้กับเขา ก็รู้ไว้เถอะว่าเราน่ะเจ้าอารมณ์ อย่าสงสัยเลย นะก็เพราะว่าเป็นคนเจ้าอารมณ์เอาแต่ใจตัวเองนี่แหละ หลวงพ่อจึงต้องใช้วิธีฝึกให้แบบดัดสันดาน แต่ถ้าพูดก่อนหน้านี้ตรงๆ คงไม่ยอมมาวัดกันหรอก ก็ต้องค่อยๆ ตะล่อม “มานะ มาอยู่กลด” มาอยู่ทำไม? “มาดัดนิสัยเจ้า อารมณ์”ถ้าพูดภาษาชาวบ้านให้ชัดแบบสมัยพ่อขุนรามคำแหง ก็ต้องพูดว่ามาฝึกหัดดัดสันดานเจ้าอารมณ์กันไง ที่เรามาปักกลดกันนี่พระก็ปักกลด เณรก็ปักกลด ญาติโยมก็ปักกลด ให้ปักกลดอยู่ทำไม?ก็จะดัดสันดานเจ้าอารมณ์ให้อย่างไรล่ะ เช่น เมื่อก่อนนี้กว่าจะนอนได้ ถ้าไม่มีห้องแอร์ละก็ ฉันนอนไม่หลับ คราวนี้มาอยู่วัดอยู่กลดเป็นอย่างไรบ้างล่ะ นอนบนลูกรังสบายดีไหม มันก็หลับได้นี่ยกตัวอย่างเพียงแค่การเป็นคนเจ้าอารมณ์อย่างเดียว มันยังส่งผลไปถึงการกระทำทุกเรื่องอย่างนึกไม่ถึง เมื่อเป็นอย่างนี้ มาเถอะนะมาปักกลดอยู่ธุดงค์ มาฝึกตนเองมาดัดนิสัยตนเองเสียเร็วๆ แน่นอนว่าอยู่ธุดงค์ไม่สบายหรอก แต่นั่นแหละการมาอยู่ธุดงค์ก็เป็นวิธีขจัดความเจ้าอารมณ์อย่างได้ผลชะงัดที่สุดเมื่อใดก็ตามที่เราขจัดความเจ้าอารมณ์ออกไปจากใจได้ เมื่อนั้นความดีงามต่างๆ ก็จะปรากฎแก่เรา แม้แต่การนั่งสมาธิประสบผลสำเร็จโดยง่ายคำถาม: การฟังเพลงมีผลอย่างไรหรือไม่ต่อการปฏิบัติธรรมนั่งภาวนาและการท่องหนังสือสอบ ถ้าเลิกฟังไม่ได้ เพราะว่าไม่ต้องการให้ง่วง ?
คำตอบ: ทำไมจะเลิกไม่ได้ ต้องได้สินะ เราจะดูหนังสือก็ต้องเอาใจจดจ่อที่หนังสือ จะนั่งสมาธิก็ต้องเอาใจจรดที่ศูนย์กลางกาย เที่ยวไปเพาะนิสัยอะไรก็ไม่รู้ ดูหนังสือไป ฟังเพลงไป มันจะได้เรื่องอะไรการฟังเพลงเป็นปฏิปักษ์ต่อการทำสมาธิการฟังเพลง แน่นอน เป็นปฏิปักษ์ต่อการทำสมาธิ เพราะว่าการฟังเพลงทำให้ใจฟุ้งซ่านไปในอารมณ์ที่ห่างไกลจากมรรคผลนิพพาน มันฟุ้งออกไปนอกตัว ซึ่งโดยเฉพาะเพลงทางโลกที่มีแต่เนื้อหารักๆ ใคร่ๆ ซึ่งเป็นคนละทิศทางกับการทำสมาธิเป็นตรงกันข้ามทีเดียว
http://goo.gl/fqkSW